Karawana Renegatów | Autor: Przemysław Słowiński

Przemysław Słowiński, autor wielu cenionych biografii („Caryca", „Otto Skorzeny", „Eric Jan Hanussen. Jasnowic Hitlera", „Muhammad Ali. Zmierzch giganta 1942-2016", „Uciekinier. Opowieść o Harrym Houdinim" i wielu innych) tym razem pokusił się o publikacje, przybliżającą nam sylwetki ludzi, którzy w naszej historii zapisali się w sposób jak najgorszy, na zawsze stajać się symbolami zdrajców, łotrów, sprzedawczyków i ludzi bez sumienia. Częstokroć, również zbrodniarzy, których ręce zbroczone są obficie krwią swoich rodaków.

Książka jest podzielona tematycznie na cztery rozdziały, odpowiadające burzliwym okresom naszej historii w których polscy renegaci odegrali swoja niesławną i haniebną rolę.

Znajdziemy tu min. postacie doskonale znane z kart historii i literatury (np. nieśmiertelnego dzieła Henryka Sienkiewicza „Potop" ) jak Janusz Radziwiłł czy Hieronim Radziejowski, polskich magnatów, którzy podjęli próbę detronizacji króla, Jana Kazimierza, przyczyniając się wymiernie do sukcesów szwedzkiej armii Karola X Gustawa i ogromnego spustoszenia Rzeczypospolitej.

Nie zabraknie uwiecznionego na słynnym obrazie Jana Matejki „Rejtan – Upadek Polski", księcia Adama Ponińskiego (jednej z najbardziej odrażających postaci naszych dziejów, płatnego rosyjskiego agenta i wykonawcy carskiej polityki rozbiorowej) czy budzącego powszechny strach bolszewickiego „Czerwonego Kata", Feliksa Dzierżyńskiego, który okrutnym terrorem (stojąc na czele osławionej Czeki, Wszechrosyjskiej Komisji Nadzwyczajnej do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem ) wprowadzał leninowską wizje rewolucji.

Pojawią się ma kartach lektury, również, osoby mniej dziś znane, jak kolaborujący z Niemcami Igo Sym, jeden z czołowych przedwojennych, kinowych amantów (wyrokiem podziemnego sądu został zlikwidowany przez komórkę Związku Walki Zbrojnej 7 marca 1941) czy Helena Mathea (agentka gestapo, odpowiedzialna za denuncjacje działaczy niepodległościowych) co nie oznacza, oczywiście, iż ich wina czy naganna, moralna postawa była w jakikolwiek sposób mniejsza.

Mnie osobiście w książce Przemysława Słowińskiego najbardziej zainteresowały wątki odnoszące się do postaci, związanych z bliższą nam, czasowo, perspektywą, dotyczącą okresu powojennego, kiedy to przyniesiona na sowieckich bagnetach komunistyczna władza, wydała ze swego grona ludzi jak najgorszego sortu. Z powodu, oczywistych, ograniczeń wydawniczych, autor przedstawia sylwetki jedynie kilku z nich: Bolesłw Bierut, Wanda Wasilewska, Zygmunt Berling, Julia Brystygierowa „Krwawa Luna", Helena Wolińska, Józef Światło czy Wojciech Jaruzelski, choć bez wątpienia ich lista oraz wykaz zbrodni, za które ponoszą bezpośrednią czy pośrednią odpowiedzialność, jest zdecydowanie dłuższa.

Przez lata, stojąc na straży totalitarnego i wynaturzonego politycznego systemu, dopuścili się wielokrotnych zbrodni na narodzie polskim oraz jego poszczególnych przedstawicielach: żołnierzach niepodległościowego podziemia (AK, WiN, NSZ, NZW, DSZ), politycznej opozycji (Polskie Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Narodowe) oraz wszystkich tych, którzy nie godzili się z nowym politycznym porządkiem. Obciążeni są, a jest to podparte, solidnym materiałem dowodowym, relacjami świadków i ofiar, mordami dokonywanymi na polskich patriotach (zarówno w wyniku sfingowanych procesów i tzw. mordów sądowych jak i tych dokonywanych potajemnie w ubeckich katowniach), stosowaniem tortur, znęcaniem się fizycznym i psychicznym, zastraszaniem, szantażowaniem, fałszowaniem dowodów, łamaniem karier, rozbijaniem rodzin i wieloma innych odrażającymi czynami.

W przeważającej większość nigdy nie dopowiedzieli karnie ze dokonane przez siebie zbrodnie (a jeśli już tak się stało, kara była zupełnie niewspółmierna i nieadekwatna do ogromu popełnionych win) w spokoju i dostatku dożywając swoich dni, ciesząc się rozlicznymi przywilejami dla „zasłużonych" i wysokimi emeryturami.

Książka Przemysława Słowińskiego „Karawana renegatów" napisana jest bardzo przystępnym i zrozumiałym dla wszystkich językiem, uwzględniającym również, bardzo ciekawy, historyczny rys opisywany czasów, pozwalający nam lepiej odnaleźć się wśród wydarzeń i faktów zawartych w lekturze. Jest kolejnym, ważnym grosem, wpisującym się w debatę o burzliwej i nierzadko kontrowersyjnej historii naszego kraju i narodu w której nie brakło wspaniałych bohaterów, lecz również, zasługujących na ogólne potępienie zdrajców. I o tym też, w myśl historycznej prawdy, należy mówić.