Bnioff
-
To z całą pewnością nie jest lekka i niezobowiązująca lektura Jeśli jednak zamieszczone w niej teksty trafią do odpowiednich osób, może przynieść dużo korzyści i okazać się zbawienną w skutkach. Stanowi bowiem zbiór tekstów, które rzetelnie pochylają się nad problemami dzieci z mniejszymi bądź większymi, zawsze jednak uciążliwymi, dysfunkcjami w rozwoju. Na tę publikacje składa się kilkanaście naukowych tekstów, których autorami są pracownicy naukowi kilku polskich uczelni. Są oczywiście osoby, parające się na co dzień problematyką edukacji najmłodszych i reprezentujące wydziały związane z edukacją i psychologią ze szczególnym wskazaniem na najmłodszych.
Wiadomo powszechnie, bo nie trzeba znać na wyrywki kanonicznego dziś dzieła Aronsona „Człowiek – istota społeczna”, że wszystko co dobre i co złe w naszej naturze, ma swoje źródło w młodości. Także tej wczesnej, a nawet w okresie prenatalnym. Dlatego tak ważne jest, by właśnie wtedy zachować największą czujność. Jest to oczywiście szalenie trudne, o czym świadczą wszystkie te problemy, o których traktują wypowiedzi poszczególnych autów.
Motywem przewodnim wszystkich zawartych w tej pracy tekstów są tytułowe emocje.
„Dzieci nie mają takich umiejętności jak dorośli, emocjonalnie są bezbronne. Ich potrzeba bezpieczeństwa i przynależności jest bardzo silna. Osoby bliskie dorosłe są głównymi postaciami odniesienia w ocenie wszystkich ważnych spraw i wydarzeń dostrzeganych przez dziecko. O sobie myśli w kategorii jaźni odzwierciedlonej. Dziecko czuje się takim, jakim widzą je najbliżsi i jak mu o tym mówią.”Teksty zebrane w omawianej publikacji podzielone zostały na dwie części. Pierwsza skupia się na negatywnych doświadczeniach potraktowanych jako czynniki ryzyka zaburzeń emocjonalnych u dzieci i młodzieży. Przechodzimy w nim przez różne procesy zaburzeń psychicznych i doświadczeń traumatycznych, które kształtują dzieci i młodzież. Zaczynamy od doświadczeń wczesnego dzieciństwa, przechodzimy przez zespół stresu pourazowego, zgłębiamy problemy depresji u najmłodszych oraz ich zaburzenia po traumie molestowania seksualnego. W rozważaniach autorów pojawiają się też wątki anoreksji u dzieci i młodzieży oraz motywy związane z procesach regulacji zachowań także na poziomie genetycznej. We wszystkich tych tekstach, nawet jeśli podchodzą do tematu konkretnie i fokusują się na jakimś specjalistycznym fragmencie problemu emocji u najmłodszych, czuć podejście w pełni holistyczne, uwzględniające wszystkie aspekty mogące mieć wpływ na problemy dzieci i młodzieży.
Część druga skupia się na najmłodszych z przewlekłą chorobą i z niepełnosprawnością w ich psychospołecznej adaptacji. Choroby i niepełnosprawności, które są szczególnie omawiane w pracach specjalistów zebranych w tej części traktują o takich niepełnosprawnościach jak niedowidzenie, niedosłyszenie, autyzm czy różne odcienie niepełnosprawności intelektualnej. Autorzy omawiają specyfikę rozwoju procesów emocjonalnych w kontekście tych różnych dysfunkcji i starają się wskazać jakie działania mogą mieć szczególne znaczenie i wagę w procesie adaptacji społecznej dotkniętych nimi dzieci i młodzieży.
Jak już zostało zaznaczone na wstępie, wszystkie teksty zgromadzone w tej publikacji są pracami naukowców i specjalistów w swoich dziedzinach. To nie są felietony, które można znaleźć w prasie dla troskliwych rodziców, lecz naukowe wystąpienia poparte badaniami i bogatą bibliografią. Autorzy czerpią z tekstów klasycznych, ale powołują się też na najnowsze prace autorów z całego świata, także tych, których prace nie były jeszcze tłumaczone w naszym kraju. Dla osób, które na co dzień pracują z dziećmi i młodzieżą, to prawdziwa skarbnica wiedzy wywiedzionej z codziennej praktyki, popart mnóstwem najnowszych odkryć. Sięgnąć po nią powinni też rodzice, którzy czują, że przydałaby im się fachowa wiedza w temacie emocji ich pociech.