Czarna | Autor: Wojciech Kuczok

Seria ,,Na F/Aktach” zainicjowana przez Tomasza Sekielskiego proponuje czytelnikowi powrót do najsłynniejszych spraw kryminalnych sprzed lat, które wstrząsnęły Polską. W sfabularyzowanej formie autorzy każdej z powieści przybliżają czytelnikowi nie tylko krwawe przestępstwa, ale zwracają uwagę na kwestię psychologiczną, a przede wszystkim na kształtowanie się umysłu zbrodniarza.

Również Czarna Wojciecha Kuczoka oparta jest na prawdziwej historii nauczycielki z Czarnej Białostockiej, która zadźgała syna swojego kochanka. Porzucona kobieta przepełniona goryczą szybko została okrzyknięta bezwzględną morderczynią. Jej osobisty dramat postanowił opisać specjalista od mocnych, ale silnie działających na emocje czytelnika, powieści. Pisarz podjął literackie śledztwo, w którym udało mu się zgromadzić liczne materiały dotyczące tej sprawy i postanowił ukazać ją z kobiecego punktu widzenia. Zaproponował czytelnikowi fabułę opartą na przeżyciach kobiety i widzianych jej oczami. Fabułę ukazującą splot wielu okoliczności, które doprowadziły skrzywdzoną przez kochanka kobietę do ostateczności. W tym celu mocno zagłębił się w tej toksycznej relacji opartej na seksie i przemocy, dzięki czemu udało mu się zbudować obraz kobiety skrzywdzonej, stłamszonej i traktowanej jak przedmiot, która nie mogła już dłużej tolerować pomiatania sobą. Autor bierze stronę morderczyni i stara się ją obronić, wskazać, że do zbrodni zmusiły ją okoliczności i podłe traktowanie ze strony człowieka, dla którego wiele poświęciła. Ukazana w ten sposób bohaterka wyrasta na współczesną pani Bovary, która desperacko chciałaby wyrwać się z kajdan patriarchalnego sposobu myślenia.

Na równi z postacią nauczycieli uwikłanej w piekielną relację ważną rolę w tej powieści pełni wrogie, pełne hipokryzji otoczenie. Małomiasteczkowe stereotypy i wszędobylskość plotkarzy, których najbardziej interesuje życie innych niż własne, to tylko niektóre znamienne stałe elementy tej społeczności. Gdy dodamy do tego społeczną kontrolę i ostracyzm oraz nadopiekuńczą matkę kontrolującą każdy ruch córki, to otrzymamy składniki bomby o opóźnionym zapłonie. Bomby, która prędzej czy później wybuchnie i zrobi spustoszenie. I tak w końcu dzieje się z powieściową Marią.

Kuczok jest mistrzem krótkich form, ale pełnych emocji i przesłania, które należy odkryć po odsłonięciu drugiego dna. Za pomocą króciutkich scenek i zabaw z formą powieściową tworzy przepełnioną goryczą i porażką scenerię, która powoduje powolny moralny upadek głównej bohaterki. Mimo, że jest mężczyzną, to doskonale potrafi wcielić się w kobiecą postać i wydaje się rozumieć uczucia, które targały jego bohaterką. Ukazuje jej upodlenie i sprowadzenie do roli przedmiotu przekazywanego z rąk do rąk.

Zdeptane marzenia i niezrozumienie ze strony małomiasteczkowej społeczności już od początku ewokują tragiczny los Marii. Jednak to nie ona wzbudza największe współczucie czytelnika. Mimo, że doświadczyła wielu przykrości i stała się morderczynią, to jej los nie jest tak godny pożałowania. W rzeczywistości bardziej upokorzone i wzbudzające politowanie są pozostałe kobiece postaci, w tym zdradzana żona, której jedyną powinnością ma być rodzenie dzieci, a najlepiej syna – dowodu męskości i godnego następcy swego ojca.

Podsumowując, Czarna to opowieść przesiąknięta duchem feminizmu i ukazująca dramat kobiety, która uwikłała się w gorzką, złą miłość skazaną na porażkę. Początkowo Maria wydaje się postacią silną i zdającą sobie sprawę ze swych potrzeb. Ale to tylko fasada, bo ona od początku jest przedmiotem, zabawką w rękach kochanka, który przekazuje ją swojemu koledze. Niespełnione uczucie połączone ze skrajnym niezrozumieniem i stygmatyzacją ze strony najbliższego otoczenia doprowadziło do dramatycznych wydarzeń. Jej losy są przykrym obrazem nędznego traktowania kobiet oraz stereotypów, którymi przesiąknięte są ludzkie serca. Czytając tę opowieść byłam do głębi poruszona historią zaprezentowaną przez Kuczoka oraz jego talentem do igrania z polską rzeczywistością. Jego książka na pewno nie każdemu się spodoba, ale to godna polecenia dosadna opowieść o egocentryzmie i narodzinach agresji, której konsekwencją jest śmierć.