Agenci, Zdrajcy, Bohaterowie | Autor: Dariusz Baliszewski

„Polacy, po latach kłamstwa, przeinaczania prawdy, mistyfikowania, po latach politycznego ścigania ludzi za głoszenie prawdy nie chcą być już oszukiwani. W swej odzyskanej wolnej ojczyźnie chcą słyszeć prawdę i nic w tym dziwnego. Chcą słyszeć prawdę od polityków i prawdę od historyków. Chcą zrozumieć świat, w którym żyją i chcą wiedzieć, komu i za co stawiają pomniki".

Niezmiernie ucieszył mnie fakt iż Pan Dariusz Baliszewski, jeden z moich ulubionych historyków i propagatorów naszej historii najnowszej (znany z kultowych programów telewizyjnych „Rewizja nadzwyczajna", „Świadkowie", radiowych audycji, publikacji książkowych czy artykułów pojawiających się min. w gazetach „Wprost" czy „Newsweek") nie kazał nam zbyt długo czekać na swoją kolejną książkę. Po raz drugi więc (wcześniej ukazała się pozycja „Wojna, tajemnica, miłość") mamy okazje zapoznać się z wynikami jego wieloletniej pracy badawczej, podczas której z niezłomnym uporem, bezkompromisowością oraz zaangażowaniem, tropi sekrety i tajemnice naszych dziejów, odgrzebując zapomniane fakty, docierając do nieznanych dokumentów, zeznań świadków czy fragmentów życiorysów (nie zawsze chwalebnych), które znane, niekiedy, niemal spichrzowe, postacie polskiej historii, skrzętnie, starały się ukryć.

To rozdziały dziejów, które dotyczą najtrudniejszych i najboleśniejszych kart naszego państwa i narodu, pełnych skomplikowanych, politycznych meandrów, wywiadowczych gier, dezinformacji, manipulacji, kontrowersyjnych decyzji czy wydarzeń, które do dziś osnute są mgłą tajemnicy i zmową milczenia. Również ludzi, których działalność wciąż wzbudza liczne wątpliwości i kontrowersje, przyprawiając historyków o prawdziwy ból głowy. Lektura jest niejako kontynuacją poprzedniej w/w pozycji, zarówno jeśli chodzi o język, formę jak i podejmowaną problematykę. Oprócz bardzo ciekawego wstępu, składa się z kilku, pogrupowanych tematyczne rozdziałów, których treści odnoszą się do zawartych w tytule haseł: agenci, zdrajcy, bohaterowie

Będzie to więc opowieść zarówno o wielkim, ofiarnym i bezprzykładnym bohaterstwie jak i zwykłej, podłej zdradzie, o niezłomność, odwadze ale i ludzkich słabościach, wybujałych ambicjach czy zwykłej chciwości.

Po raz kolejny powrócą więc znane postacie XX wieku ( Józef Piłsudski, Antoni Chruściel, słynny „Monter", Jan Rodowicz „Anoda", gen. Franciszek Kleeberg...), bohaterowie, którzy nadal czekają na swoje, właściwe dokonaniom, miejsce w panteonie (gen. Józef Olszyna –Wilczyński, płk. Łukasz Ciepliński , Elżbieta Zawacka „Zo", Emilia Malessa „Marcysia"...) oraz ci, których rola była dość dwuznaczna jak: gen. Juliusz Rómmel czy premier Leon Kozłowski.Pochylimy się po raz drugi (tym razem w sposób zacznie rozszerzony) nad sprawą „Muszkieterów", najbardziej tajemniczej, polskiej organizacji konspiracyjnej oraz osobą jej twórcy kpt. Stefana Witkowskiego.

Dotkniemy spraw trudnych, które nadal, mimo upływu dziesięcioleci, budzą liczne kontrowersje oraz skraje emocje a wciąż pojawiające się dokumenty i świadectwa, pozwalają historykom analizować i wyjaśniać je na nowo: Kampania Wrześniowa, Powstanie Warszawskie, losy marszałka Rydza Śmigłego, pakt Ribbentrop-Mołotow, sprawa katyńska, czy zagadka zaginięcia Raoula Wallenberga.

Dariusz Baliszewski, i ta lektura jest tego najlepszym przykładem, niestrudzenie zapełnia białe plamy naszej historii, stawia, czasem bardzo niewygodne, pytania czy hipotezy. Ma przy tym naprawdę dobre pióro i warsztat co, oczywiście, bardzo pozytywnie wpływa na odbiór lektury.

„Agenci, zdrajcy, bohaterowie" jest więc pozycją, która zdecydowanie warta jest polecenia i bliższego poznania.

Książka dotyczy historii najtrudniejszej. Pełna postaci, portretów i obrazów nakreślonych dobrą prozą. Baliszewski nie boi się dotknąć tam, gdzie Polaków historia boli najbardziej – odsłania zdrady i słabości. Ma bowiem dwie miłości: jedną jest Polska, a drugą Prawda.

„Agenci, zdrajcy, bohaterowie” to dzieło, którego autorem jest nie kto inny jak Dariusz Baliszewski – polski historyk, dziennikarz i publicysta znany szerzej za sprawą prowadzonych przez siebie w latach 80. i 90. XX wieku programów telewizyjnych „Świadkowie” i „Rewizja nadzwyczajna” podejmujących się wyjaśniania tajemnic XX wieku oraz kontrowersyjnych prac opowiadających o kulisach działalności wywiadów, Polskiego Państwa Podziemnego, rządu RP na uchodźstwie, Muszkieterów czy katastrofy w Gibraltarze 4 lipca 1943.

Również tym razem, na łamach blisko 350 stronicowej lektury, Dariusz Baliszewski wkracza na niespokojne wody, zajmując się niedostrzeganymi przez polskie społeczeństwo bolączkami i słabościami, zdradą czy tragedią ludzi pośród toczącej się od początku istnienia naszej narodowości i nieustającej wojny polsko-polskiej!

Książka składa się z kilku części odpowiadających pojęciom zawartym w jej tytule – ‚Polska dusza’, ‚Agenci’, ‚Zdrajcy’ oraz ‚Bohaterowie’. W części ‚Agenci” autor porusza m.in. temat dotyczący inż. Stefana Witkowskiego i kierowanej przez niego tajemniczej i niezwykle skutecznej organizacji konspiracyjnej „Muszkieterowie”. Dużą uwagę przyciągnęła sylwetka pułkownika Mariana Jana Steifera, który próbował doprowadzić do „podjęcia rozmów z wrogiem” i utworzenia kolaboracji z Niemcami. Kolejne ciekawe historie przedstawiają sylwetki m.in. gen. bryg. prof. dr. hab Elżbietę Zawacką „Zo”, czyli kurierki Komendy Głównej Armii Krajowej i jedynej przedstawicielki płci pięknej w szeregach cichociemnych, oraz kapitan Emilli Malessy „Marcysia”, która po zakończeniu II wojny światowej i aresztowaniu zawierzyła „słowu honoru” przez co na resztę swojego życia stała się ofiarą odrzucenia i napiętnowana przez społeczeństwo.

W części ‚Zdrajcy‚ czytamy m.in. o bolesnej dla Polski i Polaków sprawie Katynia i „Anty-Katyniu”, czyli akcji propagandowej Rosjan mającej na celu przekonanie wszystkich do tego, iż, Polacy winni są śmierci i złego traktowania jeńców wziętych w wojnie polsko-bolszewickiej. Jednym z ciekawszych wątków ukazanych w książce jest bez wątpienia, opis prób [radzieckich] władz ułożenia się z Hitlerem, drugiego spotkania Ribbentrop-Mołotow w 1940 roku, „mitu” niemieckiego oporu wobec władz III Rzeszy oraz kwestii rozliczania [po II Wojnie Światowej] zbrodniarzy wojennych z popełnionych przez nich okrucieństw. W części „Bohaterowie” autor stawia na bardziej przyjazną tematykę i publikuje tu informacje o wielu „bohaterach” i ich losach. Podczas lektury ujrzymy sylwetki m.in. Wincentego Witosa, Józefa Becka, generałów Kleeberga i Józefa Olszynę-Wilczyńskiego, dowiemy się także co nieco o Powstaniu Warszawskim i jego dowódcy gen. bryg. Antonim Chruścielu „Monterze”.

Opinia: Opisywane w tej publikacji dzieje bez wątpienia należą do najtrudniejszych, albowiem znanym jest powszechnie fakt, że żaden naród nie lubi słuchać/czytać o niegodziwej z punktu widzenia dumy narodowej, części własnej historii. Choć książka „wyciąga na wierzch” nieprzyjemne momenty to można w niej znaleźć także historie o odwadze i wzorowym bohaterstwie.

Słusznie mówi się, że „Dariusz Baliszewski ma opinię historyka, który pisze o tym, o czym inni historycy boją się nawet wspomnieć”. Autor w bardzo ciekawy sposób ujawnia i przedstawia fakty dotyczące historii nie tylko Polski, ale i całego powojennego świata. Nie mówię tu o historii znanej pobieżnie każdej Polce i każdemu Polakowi, ale o często ukrytych w zakamarkach czasu tajemnicach. Poznanie tych faktów pozwoliło mi spojrzeć na historię naszego kraju w trochę inny „odmienny” sposób. Serdecznie polecam!