Grzes13
-
Zbigniew Herbert pisał, że „naród, który traci pamięci, traci sumienie”. Słowa autora „Pana Cogito” mogłyby stanowić doskonały przyczynek do książki Feliksa Konecznego „Dzieje Polski opowiedziane dla młodzieży”. Wybitny polski historyk zawsze stał na straży dobrego imienia swojego narodu. Uważał, iż znajomość historii Polski jest obowiązkiem każdego obywatela, zwłaszcza w czasach, gdy dziedzictwo narodowe zostaje zepchnięte na peryferia zbiorowej świadomości. Przynależność do Europy nie zwalnia nas w żaden sposób z pielęgnowania pięknych, rodzimych ideałów. Im wcześniej zaszczepimy w młodym człowieku miłość do własnej ojczyzny, tym lepiej. Trudno dokonać tej sztuki bez wpatrywania się w chwalebną przeszłość. Oczywiście nie była ona wolna od błędów, lecz siłę narodu określa się przede wszystkim przez pryzmat zdolności do przezwyciężania sytuacji kryzysowych, a takich w polskiej historii przecież nie brakuje. Książka Feliksa Konecznego jest bez wątpienia dziełem unikatowym, pozwalającym dostrzec długotrwały proces budowania wspólnoty państwowej. Nie ucieka ona od tematów trudnych, każde wydarzenie historyczne naświetla z różnych punktów widzenia, dzięki czemu czytelnik poznaje dość obiektywną wersję historii. Pisana jasnym, zrozumiałym językiem – nie nastręcza większych kłopotów w odbiorze. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę wiek potencjalnych czytelników polecanej publikacji. Myślę, że polska młodzież może i powinna czerpać z książki Konecznego pełnymi garściami, gdyż prezentuje ona najwyższy poziom merytoryczny.
Historia nie jest zbiorem dat, pojęć czy biografii pomnikowych postaci. Polscy monarchowie wyznawali określone zasady etyczne, co nie pozostaje bez wpływu na kierunki ich polityki. Z drugiej strony wady niektórych władców oznaczały dla naszej ojczyzny nie lada kłopoty. Koneczny pokazuje w swojej historii, że królowie Polski byli zwykłymi ludźmi, a nie majestatycznymi pozami rodem z pocztu Jana Matejki. Dzieje Rzeczpospolitej to suma pewnych czynników, każda decyzja niesie ze sobą konkretny skutek, powodowana jest konkretnymi pobudkami. Historię Polski daje się rozpatrywać jedynie w ciągu przyczynowo-skutkowym, zresztą tak ją traktuje sam autor książki.
Pragnę zwrócić także uwagę na walor wychowawczy propozycji Feliksa Konecznego. Historyk wielokrotnie podkreśla rolę polskiego narodu w budowaniu trwałych wartości chrześcijańskiej Europy. Nawet w okresie rozbiorów potrafiliśmy walczyć o własną suwerenność, nie dając pogrzebać polskiego ducha. Jest to tylko jeden z wielu argumentów, który pozwala nam spojrzeć optymistycznie na dawne dzieje. Koneczny idzie trochę pod prąd współczesnym tendencjom i opiniom, gdyż w jego mniemaniu byciem Polakiem przynosi chlubę oraz godność, aniżeli ujmę. Chcielibyśmy bardzo, aby takie zdanie towarzyszyło większości naszych rodaków, w przeciwnym razie z obawą można spoglądać na przyszłość młodego pokolenia. Trudno spodziewać się, że ktoś stanie w obronie polskich ideałów, jeżeli nie uczynią tego sami Polacy.
Książka Feliksa Konecznego to podręcznik młodego patrioty. Nie boję się użyć tego wyrażenia, gdyż niewiele pozycji na rynku w tak barwny i rzeczowy sposób opowiada o dziejach polskiego państwa. Polecam tę pozycję nie tylko młodym adeptom historii, lecz także rodzicom i pedagogom, wszak młodzi ludzie potrzebują drogowskazów również w przestrzeni życia intelektualnego. Wiele mówi się obecnie o roli historii w procesie wychowywania młodego pokolenia. Moim zdaniem „Dzieje Polski opowiedziane dla młodzieży” są pozycją warto uwagi i polecenia. Parafrazując słowa Herberta – „Przywracajmy dzieciom pamięć o historii naszego kraju, nie pozbawiając ich drogi do własnych sumień”.