Oficjalne Centrum Świata | Autor: Lech Majewski

Wycieczka do centrum świata

Są takie książki, w których autor niemalże od pierwszej strony zachwyca czytelnika błyskotliwością i świetnym zmysłem obserwacji. Czytamy wtedy o mniej lub bardziej znanych nam rzeczach ze zdziwieniem spoglądając na świat z zupełnie innej, ciekawej perspektywy. Jedną z takich pozycji jest zbiór esejów Lecha Majewskiego.

„Oficjalne centrum świata” podejmuje temat Stanów Zjednoczonych – zarówno elementów kultury, codzienności, jak i wielkiego świata filmowych magnatów. Lech Majewski jest przede wszystkim niezwykle utalentowanym scenarzystą. Spod jego pióra wyszły teksty, na których oparto takie produkcje jak „Lot świerkowej gęsi”, „Więzień Rio” czy też „Basquiat – Taniec ze śmiercią”. To właśnie praca nad tym ostatnim jest jednym z najczęściej poruszanych przez Majewskiego wątków.

W tej książce zachwyca mnie niemal wszystko. Na pierwszym miejscu zdecydowanie jest język i skondensowana forma. Eseje zwykle kojarzą nam się z przydługimi wywodami – tutaj jest odwrotnie, autor wyraża swoje myśli wprost, ograniczając formę przekazu do niezbędnego minimum. Tutaj nie ma słów niepotrzebnych, co jednocześnie sprawia, że każde z nich jest ważne. Nie trzeba wcale rozpisywać się na kilkanaście stron, by trafnie opisać swoje spostrzeżenia i w błyskotliwy sposób przedstawić swoje opinie.

Kolejnym atutem „Oficjalnego centrum świata” są właśnie owe obserwacje. Często w formie w jakiej zostały spisane przypominają potok myśli. Nie ma w tym jednak ani grama chaosu. Mimo, iż mamy wrażenie, że eseje są niczym wyrwane kartki z pamiętnika, a myśli autora zupełnie swobodnie spływają na papier, to są one jednak uporządkowane. Zdarzają się oczywiście momenty, których czytelnik nie jest w stanie zrozumieć tylko i wyłącznie ze względu na brak wystarczającej wiedzy biograficznej na temat autora zapisków. Można to jednak w prosty sposób uzupełnić.

Majewski bawi się formą. Zdarzają się wpisy, które objętością nie przekraczają nawet połowy strony. Są również takie, gdzie nie znajdziemy ani jednego orzeczenia. Podobnie jest z tematami. W zbiorze pojawiają się zarówno eseje niezwykle osobiste, opowiadające np. o śmierci ojca Majewskiego, ale i bardziej ogólne, będące najczęściej krytyką społeczeństwa, z dystansem podchodzące to mitu „amerykańskiego snu”. Autor nie boi się ujawniać ogólnospołecznej hipokryzji i wad.

Miłośnicy historii kina będą zachwyceni tym zbiorem. Znajdziemy tutaj wiele smaczków – Lech Majewski często odwołuje się do swoich spotkań z ikonami amerykańskiej kinematografii oraz do obejrzanych wcześniej filmów. Wspomina prace na planach w wielkich wytwórniach filmowych i nie żałuje czytelnikom również humorystycznych anegdot – aż w końcu kończąc zbiór indeksem filmów i nazwisk przywoływanych na kartach książki.

Wiele dowiadujemy się także o tym, jak od kuchni wygląda praca nad filmem. Obserwujemy w jaki sposób powstaje „scenariusz idealny”, jak wyglądają rozmowy z producentami, dobór aktorów i poszukiwanie plenerów, które będą najlepszym tłem dla filmowych wydarzeń.

„Oficjalne centrum świata: malarze, gwiazdy, miasta, obrazy” wzbogacają również liczne fotografie. Niestety nie współgrają one z tekstem. Innymi słowy fotografia lub obraz będący ilustracją danego eseju pojawia się najczęściej kilka stron dalej, co jest dla mnie kompletnie niezrozumiałym zabiegiem.

Podsumowując, zbiór jest odmiennym i niezwykle ciekawym spojrzeniem na Stany Zjednoczone. Spostrzeżenia Majewskiego opisane na kartach tej książki dają czytelnikowi ważną lekcję, zmuszają do refleksji i zastanowienia się nad wieloma aspektami. Zdecydowanie polecam!