Kobiety W Kąpieli | Autor: Tie Ning

Na początku proszę, by wszyscy niepełnoletni czytelnicy poszukali sobie czegoś innego do czytania. To zdecydowanie nie jest książka dla nich. Pozwólcie, że opowiem wam o powieści, która pokazuje, jak bardzo społeczeństwo chińskie jest zdominowane przez mężczyzn. Kobiety w kąpieli to książka, o jakiej prędko nie zapomnicie.

Powieść nominowana do azjatyckiego Bookera – MAN ASIAN LITERARY PRIZE 2012!
Tiao niebawem wychodzi za mąż za swojego przyjaciela, jednak wcześniejszy romans ze starszym mężczyzną wciąż nie daje jej spokoju. Jej siostra Fan sądzi, że ucieczka do Ameryki rozwiąże każdy problem, a ich dumna przyjaciółka Fei jest gotowa na wszystko, by uwolnić się od pracy w fabryce. Youyou tymczasem marzy tylko o jednym – chce gotować i prowadzić własną restaurację.
Bohaterki powieści na różne sposoby starają się wziąć przyszłość we własne ręce – nawet kiedy ramy otaczającego je świata okazują się płynne i nieuchwytne jak woda.
Tie Ning – niewydawana dotąd w Polsce, należąca do grona najbardziej cenionych i najczęściej nagradzanych współczesnych chińskich pisarzy – podgląda swoje bohaterki jak tytułowe Kobiety w kąpieli. Obserwuje je w najbardziej intymnych sytuacjach, odziera z pozorów i obnaża ich najskrytsze myśli.
Częściowo oparte na motywach autobiograficznych Kobiety w kąpieli to uderzający, wielopłaszczyznowy obraz życia kobiet we współczesnych Chinach – kraju, w którym nikt nie jest czystą kartą, a historia na każdym mocno odciska swoje piętno.

Muszę przyznać, że Ketura tej książki zajęła mi sporo czasu. Moim zdaniem to nie jest publikacja, którą połyka się jednym tchem. Nie mówię, że jest zła, w żadnym razie. Po prostu jest wymagająca. Potrzebowałam chwili oddechu. Latem, przy dużych temperaturach ciężko czyta się takie historie.

Bohaterki powieści poznajemy jako małe dziewczynki. Towarzyszymy im w trakcie dorastania. Ich zachowanie niejednokrotnie zaskakuje, szokuje. To, co im wydaje się normalne, dla nas wcale takie nie jest. W trakcie lektury odczuwałam bardzo wyraźnie różnice kulturowe, jakie dzieliły mnie z tymi kobietami. Odniosłam wrażenie, że narrator pozwala czytelnikowi samodzielnie zadecydować o tym, jakie właściwie są bohaterki powieści.

Czy ta historia była autentyczna? Tak. W końcu jest oparta w pewnej części na motywach autobiograficznych. Jest bardzo intymna, ale jednocześnie pełna dystansu. Daje do myślenia, szokuje, wciska w fotel i nie pozwala o sobie zapomnieć. Mocna, dobra książka, lecz jestem świadoma tego, że nie każdy będzie w stanie przez nią przejść.

Nieco oporów przy lekturze mogą mieć osoby, które nie są obeznane za bardzo z chińską kulturą. Ja wiem o niej całkiem sporo. Studiowałam z Chinką, ale ludzie z tego kraju i ich zachowanie chyba już zawsze będą mnie zaskakiwać. To dla mnie inny świat. Czy gorszy? Nie, w żadnym wypadku.

Jak wspomniałam na samym początku, to nie jest powieść dla niepełnoletnich czytelników. Ja nie mówię, że historia ocieka seksem. Owszem, pojawiają się takie wątki, ale nie to miałam na myśli, odradzając młodzieży lekturę. To trudna do przeczytania książka i wielu młodych ludzi może po prostu nie zrozumieć tego, co autorka chce im powiedzieć. Myślę, że do Kobiet w kąpieli trzeba dorosnąć.

Komu polecam tę książkę? przede wszystkim dojrzałym czytelnikom. Zarówno mężczyznom, jak i kobietom. Myślę, że przedstawiciele obu płci znajdą tutaj coś dla siebie, choć ostrzegam, lekko nie będzie.

Tiao niebawem wychodzi za mąż za swojego przyjaciela, jednak wcześniejszy romans ze starszym mężczyzną wciąż nie daje jej spokoju. Jej siostra Fan sądzi, że ucieczka do Ameryki rozwiąże każdy problem, a ich dumna przyjaciółka Fei jest gotowa na wszystko, by uwolnić się od pracy w fabryce. Youyou tymczasem marzy tylko o jednym – chce gotować i prowadzić własną restaurację. Bohaterki powieści na różne sposoby starają się wziąć przyszłość we własne ręce – nawet kiedy ramy otaczającego je świata okazują się płynne i nieuchwytne jak woda.

Tie Ning należy do grona najbardziej cenionych i najczęściej nagradzanych współczesnych chińskich pisarzy. To dobrze, że w literaturze chińskiej zdominowanej przez mężczyzn znalazło się miejsce dla kobiecego głosu. A głos ten jest na tyle uniwersalny, że z powodzeniem powieść Kobiety w kąpieli nadaje się jako lektura zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn.

Kobiety w kąpieli to historia częściowo oparta jest na motywach autobiograficznych. To wielopłaszczyznowy obraz życia kobiet we współczesnych Chinach. Poznajemy cztery bohaterki: Tiao, jej siostrę Fan, matkę Wu i przyjaciółkę Fei. Autorka poświęciła każdej z kobiet odpowiednio dużo miejsca, aby czytelnik mógł jak najlepiej je poznać.

Nagle po twarzy Tiao popłynęły łzy. Poczuła pełną ulgę – jak wtedy, gdy mija ogromne napięcie, jakby wreszcie przyszedł spokojny, głęboki sen, taki głęboki, jakiego można by sobie życzyć po stu latach przymusowej bezsenności. Jej łzy niespiesznie zmywały wszelkie przeszkody w głębi duszy, niespiesznie wzbierały w jej oczach.

Tiao jednak wysuwa się na czoło tej opowieści. Tiao jest u progu zawarcia związku małżeńskiego. Razem z nią przenosimy się w przeszłość i uczestniczymy w życiu bohaterek w okresie panującej rewolucji kulturalnej zapoczątkowanej przez chińskiego przywódcę Mao Zedonga. Tiao opowiada o tym jak żyło się w tamtych czasach, gdy była najpierw dzieckiem, a później nastolatką.

Rozumiem, że nie jest łatwo przenieść się Europejczykowi w realia chińskie, gdzie wszystko jest tak bardzo odmienne od tego, co znamy. Począwszy od tradycji, roli kobiety w społeczeństwie, po teraźniejszość, która też ogromnie różni się od tego do czego jesteśmy przyzwyczajeni. I może ta odmienność życia powoduje, że to co tak inne i egzotyczne nas pociąga. W końcu człowiek, to taka istota, która jest ciekawa z natury i lubi bardziej lub mniej się uczyć nowych rzeczy, a tym nowym dla większości z nas będą właśnie Chiny.

Niewiele rzeczy zostaje w pamięci człowieka do końca życia. Ważne zdarzenia często łatwo się zapomina, a nie można wymazać trywialnych spraw, takich jak to, że w tym a tym roku, w tym a tym miesiącu, takiego a takiego dnia ktoś leciutko pociągnął kogoś za rękę (...) Jej gest był subtelny, ale stanowczy (...) Czy był wyrazem zadowolenia z wielkiego osiągnięcia, czy może odruchem w chwili największego strachu?

Kobiety w kąpieli to powieść nad podziw intymna. Ta intymność zapewne bierze się stąd, że książka jest na poły autobiograficzna. Przedstawienie kobiet jest uniwersalne i można je przenieść w każdy krąg kulturowy. Bohaterki opisane są z ogromną dbałością o szczegóły: Wu, której życie zostało zdeterminowane przez zdradę przed laty; dwie siostry Tiao i Fan, na których życiu położył się cieniem pewien wypadek sprzed lat i Fei nie znająca ojca, nie potrafiąca ulokować uczuć na żadnym mężczyźnie. Cztery kobiety i cztery historie, a w sumie powinnam napisać cztery dramaty.

Kobiety w kąpieli to wyjątkowa i rewelacyjna powieść. Nastrojowa, wyjątkowo emocjonująca, zapierająca dech w piersiach, taka jest ta historia. Oszałamiająca, fenomenalna i napisana przepięknym językiem, który pozwala się rozsmakować w lekturze. Akcja snuje się wolno, można powiedzieć, że leniwie, ale ani na chwilę nie ma się wrażenia znużenia. Wręcz przeciwnie opowieść Tie Ning jest bardzo ciekawa i przepełniona interesującą historią i tradycją chińską.

Łapczywie pisał maleńkie słowa, wciskając je na biały papier. Używał tych maleńkich słów, by nacierać na białe arkusze i gnębić je, nie zostawiał przerw między akapitami, nie zważał na format ani na przestrzeń. Nie pisał słów – pożerał papier i gryzł go słowami. Jakby jakiś przymus skłaniał go do zapełnienia tymi maleńkimi czarnymi wyrazami każdego centymetra papieru, do zajmowania wszystkich pustych miejsc na wszystkich kartkach białego papieru tymi maleńkimi czarnymi słowami, do przekształcania siłą cienkich kartek w kawały ciężkich ciemnych chmur.

Dla kogo Kobiety w kąpieli? Zdecydowanie dla każdej kobiety, choć mam nadzieję, że nie znajdziecie w tych historiach odbicia własnego życia. Dla mężczyzn, żeby było im łatwiej zrozumieć nas, kobiety. Dla wszystkich, którzy szukają ciekawej i robiącej ogromne wrażenie opowieści. Ale też dla tych, którzy lubią literaturę azjatycką a w szczególności chińską.

Dajcie się uwieść Kobietom w kąpieli. Gorąco polecam.