Kiedy Ślepiec Płacze | Autor: Jarosław Rabenda

Po otrzymaniu tej książki zastanawiałam się, jaka ona będzie. Ciekawiła mnie zwłaszcza z perspektywy autora. Jarosław Rabenda jest znany nielicznym z racji wykonywanego zawodu- jest aktorem teatralnym, a jak wiemy wielu Polaków do teatru nie chodzi (a szkoda). Ponadto Rabenda jest organizatorem Ogólnopolskiego Turnieju Śpiewających Poezję "Łaźnia". Ciekawiło mnie zatem, czy jego druga powieść jest nieco poetycka i zakrawa o tzw. literaturę wysoką. Debiutem literackim aktora była powieść Molo, która została nagrodzona w Konkursie Literackim ,,Kolory Życia" organizowanym przez wydawnictwo Prószyński i S-ka.

Fabuła powieści Kiedy ślepiec płacze przenosi czytelnika w czasy wielkich przemian społeczno-politycznych w Polsce w latach 80.i 90. Głównym bohaterem jest Bożydar, który nienawidzi swojego imienia i woli być nazywany Filipem. Mężczyzna jedzie pociągiem do krainy szczęśliwości, swoistego raju na ziemi, czyli do Berlina Zachodniego. Niestety jest on jednym z wielu, którym nie jest dane dojechać do celu. Jest jednym z przegranych, którzy zmuszeni są do opuszczenia pociągu. W trakcie podróży poznaje wielu ludzi, którzy czasami wydają się czytelnikowi dziwni. Jest zatem ślepiec, który zachowuje się tak, jakby widział, Justyna oraz Kobieta Felliniego- fascynująca i tajemnicza, ale pogardzana przez ludzi. W pociągu dochodzi do serii interesujących, a nawet śmiesznych sytuacji, które przekonują czytelnika i samego Filipa, że ludzie, a w szczególności ci znajdujący się w pociągu, są dziwni.

Nastrój książki jest raczej pesymistyczny, mroczny, a miejscami groźny. Przypomina mi powieść filozoficzną Totenchorn Kazimierza Truchanowskiego. Główny bohater także wyrusza w podróż pociągiem (do miasteczka Totenchorn położonego dosłownie na końcu świata). Podczas jazdy nawiedzają go dziwne wizje, które powodują, że zaczyna się zastanawiać nad ludzką egzystencją i swoim życiem. Także Filipa nachodzą rozmyślania wewnętrzne z powodu dłużącej się podróży. Jest wobec siebie bardzo krytyczny, choć wydaje się osobą szczerą i pomocną. W przeciwieństwie do Bożydara bohater Truchanowskiego dociera na miejsce i wysiada z pociągu. Nie spodziewa się jednakże, że ta podróż zmieni jego nastawienie oraz, że przyjdzie mu zginąć w Totenchornie. Powieść Rabendy, podobnie jak utwór Truchanowskiego, zawiera wiele aluzji literackich i kulturowych. Najbardziej widoczne w tej powieści jest nawiązanie do Wesela Wyspiańskiego, które zdaniem pisarza jest ,,rzeczą o naszej niemocy". O takiej samej niemocy opowiada czytelnikowi autor.

Pytany o genezę powstania utworu odpowiadał, że mimo wielu literackich poszukiwań nie znalazł książki, która wnikliwie przedstawiłaby te czasy. Postanowił zatem zrobić to sam. Interesujące jest również znaczenie tytułu utworu, który pisarz wyjawił na jednym z wielu spotkań autorskich. Jest to fragment jednej z piosenek Deep Purple, jednakże wymowa tytułu jest nieco inna. Zdaniem Rabendy ślepiec płacze wtedy, gdy dzieje się ogromna tragedia. Jednakże ma on nadzieję, że taka niewyobrażalna tragedia nigdy nas nie spotka.
Znając znaczenie tytułu czytelnikowi jest łatwiej odebrać utwór i określić jego zabarwienie emocjonalne. Jedni widzą w powieści Rabendy przewagę pesymistycznego nastawienia do rzeczywistości. Inni uważają, że utwór pozostawia nieco nadziei na poprawę losu. Autor przedstawia zmagania jednostki kierującej się pompatycznymi ideałami, która ,,ginie" w świecie walki o siłę i władzę.

Powieść napisana jest językiem lekkim i przyjaznym czytelnikowi, co powoduje, że powieść bardzo szybko się czyta. Wprawny czytelnik znajduje w niej liczne ukryte cytaty będące nawiązaniami do innych dzieł. Niemniej miejscami wrażliwszy czytelnik może być zniesmaczony wulgarnymi fragmentami i scenami seksu. Zakończenie powieści jest mistrzowskie i porażające. Bohaterowie przedstawieni przez autora są ciekawi i niesamowici. Jest to książka, która skłania ku refleksji i na pewno na długo zapada w pamięć. Podobno autor ma już prawie gotową drugą część powieści, której bohaterem nadal będzie Filip. Z radością czekam na to wydarzenie i mam nadzieję, że będę miała okazję ją recenzować.