Ilion | Autor: Dan Simmons

Dzisiejsza fantastyka naukowa byłaby zdecydowanie uboższa, gdyby nie powieści Dana Simmonsa – napisane z rozmachem, niezwykłą wyobraźnią i doskonałym warsztatem pisarskim tego autora. Już chociażby zdobyte przez niego nagrody świadczą o tym, jak bardzo czytelnicy na całym świecie cenią jego niecodzienną prozę. Nietrudno zauważyć także, że Dan Simmons należy do tych wyjątkowych pisarzy, którzy swoimi dziełami stawiają kamienie milowe w uprawianym przez siebie gatunku.

Ilion to epicka powieść science fiction, w której spragniony fantastyki czytelnik znajdzie wszystko, czego mu trzeba. Mało tego, jest to powieść nacechowana niezwykłą wręcz oryginalnością ze względu nie tylko na samą niebagatelną, złożoną fabułę, ale także na rekonstrukcję wojny trojańskiej, opisaną w klasycznym poemacie homerowskim. Sama wojna jednak jest tylko punktem wyjścia do przedstawienia wielowątkowych wydarzeń, których czynnym uczestnikiem jest Thomas Hockenberry, naukowiec żyjący pierwotnie w XXI wieku, lecz obecnie przywrócony do życia i wypełniający wolę boskich istot, postludzi.

Thomas jest narratorem opowieści. Poznajemy go, kiedy budzi się w koszarach scholii, wyrwany ze snu wezwaniem Muzy. Na wierzchołku Olimpu odbiera polecenia, po czym teleportuje się kwantowo na zalaną wieczornym światłem równinę Ilionu. Ma być obserwatorem trwającej wojny trojańskiej, wysłanym przez bogów Olimpu i im posłusznym.

Przywódcy Greków gromadzą się karnie przed namiotem Agamemnona, gdyż spór między królem a Achillesem nabiera temperatury. Thomas obserwuje rozwój wydarzeń, lecz nie ingeruje w niego. Nie wygląda już także jak czterdziestoletni naukowiec noszący okulary, gdyż przed przybyciem na miejsce morfował w Biasa, kapitana poddanego rozkazom Menesteusa.

Gdy spór między Agamemnonem i Achillesem dociera do swego kluczowego, najbardziej niebezpiecznego momentu, Thomas zauważa, że wszystko nagle się zatrzymało. W tej samej chwili widzi piękną boginię Atenę, której nikt inny, poza nim samym oraz Achillesem, dostrzec nie może. Atena powstrzymuje wojownika przed zabiciem króla, a w głowie Thomasa rodzi się idea, pomysł, plan tak śmiały, że z góry skazany na porażkę, samobójczy i cudowny zarazem. Thomas oddala się, by w samotności kontemplować ideę, która zrodziła się w jego umyśle i która zaważy na jego dalszych losach.

Epicka, wielowątkowa opowieść, jaką jest Ilion, to kilka godzin wspaniałej czytelniczej przygody. Profesjonalizm i niezwykła wyobraźnia Dana Simmonsa jest gwarantem udanej, satysfakcjonującej lektury, a mnogość zdarzeń i niezwykła mieszanka występujących w powieści elementów zaspokoją oczekiwania każdego zwolennika prozy ambitnej i nietuzinkowej. To piękna opowieść, która dostarcza czytelnikowi wszystkiego tego, czego ten oczekuje od literatury S-F. To wielka przygoda, silne i prawdziwe emocje, nieszablonowe postacie i niezwykła inteligencja narracji, w której każdy szczegół, każdy drobiazg jest dopracowany we wzorcowy, by nie rzec mistrzowski, sposób.

Oczywiście jest to literatura spod znaku tej bardziej ambitnej, wyższych lotów, przeznaczona dla wymagającego czytelnika. Czytelnika, który ma za sobą nie jedną powieść scence - fiction, i które doskonale wie, co w tym gatunku powinno być i co jest, najważniejsze. To swobodna zabawa konwencjami, czasem, mitologią, kulturą, w której to najważniejsze jest zainteresowanie czytelnika, a być może bardziej zaintrygowanie. Tak naprawdę bowiem podczas lektury tej książki sami odkrywamy jej drobne i wysublimowane smaczki, które gdzieś tam z tyłu głowy podszeptują nam tytuły, obrazy, emocje znane z innych dzieł, dla których też ta opowieść jest swoistym hołdem. To dzieło monumentalne, gwarantujące wielką literacką przygodę na długie dnie i wieczory.. Dzieło wybitne, co powinno być podkreślane na każdym kroku i przez każdego czytelnika..

Warto zaznaczyć, że dla czytelników którzy mogą mieć problem z liczbą występujących w powieści wojowników, bogów i postaci w ogóle, autor przygotował przejrzysty spis postaci, rzeczywiście bardzo pomocny w lekturze tego złożonego dzieła. Pisząc o Ilionie trzeba również podkreślić wspaniałe wydanie, jakiego powieść się doczekała: twarda okładka z obwolutą, zawierająca niemal osiemset stronic, czyni tę powieść dumą księgozbioru każdego bibliofila.

Ilion jest skierowany do czytelnika rozmiłowanego w intelektualnych wyzwaniach, i choć może brzmi to nieco zbyt górnolotnie, każde postawione mu wymagania spełnia. Ta niemłoda już dzisiaj powieść zachwyci jeszcze niejedno pokolenie, a dzięki imponującemu, nowemu wydaniu będzie cieszyć jeszcze bardziej. Wpisana już dzisiaj w kanon fantastyki naukowej, można bez żadnych wątpliwości stwierdzić, że pozostanie w nim jeszcze przez wiele, wiele lat, z każdym kolejnym rokiem coraz bardziej umacniając silną już teraz pozycję Dana Simmonsa w świecie fantastyki naukowej.