Jaruzelski: Życie Paradoksalne | Autor: Paweł KowalMariusz Cieślik

Trudno mi ocenić tę książkę, bo przecież powinnam się była przygotować na tendencyjną biografię, gdy ujrzałam nazwisko Pawła Kowala. Muszę przyznać, że jednak książka już na swoim reklamowym blurbie informuje, że jest interpretacją losów Wojciecha Jaruzelskiego i to jest dobre określenie. Na biografię musimy chyba jeszcze trochę poczekać. Owszem, pojawiły się już dwie publikacje na ten temat, jednakże żadna z nich nie może uchodzić za obiektywną. Jedna jest jawnym aktem oskarżenia, rozprawą i wyrokiem sądowym w jednym, druga to wywiad rzeka z samym Jaruzelskim.

Paweł Kowal to historyk, politolog oraz publicysta, poseł na Sejm RP IV i V kadencji. To były członek partii Prawo i Sprawiedliwość, potem przewodniczący partii Polska Jest Najważniejsza, następnie należał do Polski Razem. Pełnił funkcję sekretarza stanu w MSZ oraz był adiunktem Instytutu Studiów Politycznych Pan. Natomiast pan Mariusz Cieślik to dziennikarz, publicysta, prozaik, scenarzysta, autor programów telewizyjnych. W swoich dziełach analizuje wzory męskości w popkulturze, czyli zajmuje się pospolitym gender studies.

„Jaruzelski. Portret paradoksalny" zaczyna się od rozważań na temat dzieciństwa Jaruzelskiego. Jest to niewątpliwie istotne dla całej treści. Dlaczego? Bo dla autorów pytanie o to, jak to możliwe, że osoba wywodząca się z rodziny ziemańskiej z tradycjami, uczęszczająca do szkoły katolickiej mogła stanąć na czele PZPR, jest kluczem tej publikacji. To właśnie na to pytanie starają się odpowiedzieć na kartach tej publikacji. Przez całą biografię starają się odnaleźć odpowiedź na to pytanie. Pojawiają się nawet teorie spiskowe, że Wojciech Jaruzelski umarł na Syberii, a ktoś inny podszywał się pod niego w państwie i to jest odpowiedzialne za jego przemianę wewnętrzną. Wydaje się, że kolejnym zadaniem, jakie stawiają przed sobą biografowie to kompleksowe uchwycenie całokształtu tej postaci. Chwieją się między określeniem Wojciecha Jaruzelskiego jako osoby podejmującej trudne, dramatyczne decyzje, a zwykłego oportunisty dbającego o swoją własną karierę. Jednakże nie próbują go niczym usprawiedliwiać, nie szukają okoliczności łagodzących, wręcz przeciwnie. Podkreślają, że w kluczowych sprawach ten człowiek nigdy nie sprzeciwił się swoim moskiewskim zwierzchnikom. Miał naturę osoby cierpliwej i opanowanej. Zawsze patrzył z dystansu na to, co się wokół niego dzieje i reagował dopiero wówczas, gdy musiał. Nie był osobom, która z własnej woli wysuwa się na pierwszą linię frontu.

Paweł Kowal wraz z Mariuszem Cieślikiem prezentują również metody, którymi generał i jego ludzie od propagandy starali się nawarstwić mit wokół Wojciecha Jaruzelskiego. Sam bohater tej publikacji uwielbiał czytać biografie wielkich postaci oraz książki historyczne. Uwielbiał Napoleona i często porównywał się z Józefem Piłsudskim i porównanie wychodziło zawsze na korzyść Jaruzelskiego.

Brak mi było takiego „co byłoby gdyby". Z jednej strony pewnie ktoś zapyta, a po co gdybać. Przecież historycy mają opierać się na faktach. Myślę, że w przypadku tej postaci trzeba spojrzeć na sprawę stanu wojennego z każdej strony. Rozumiem, że autorzy mają taki a nie inny pogląd, ale myślę, że warto byłoby chociaż odrobinę przemyśleć powodowania drugiej strony, a tym samym pospekulować.

Książka jest perfekcyjnie wydana. Świetna oprawa i interesująca okładka, idealnie pasująca do treści, zaś duże litery sprawiają, że czyta się bardzo szybko. Całość uzupełniona została sporą ilością zdjęć. Zachęcam do zapoznania się z „Jaruzelski. Życie paradoksalne" , bo to jest jeden ze sposobów spojrzenia na Wojciecha Jaruzelskiego.