Fotografie Bez Cenzury 1976–1989 | Autor: Paweł SasankaSławomir StępieńTomasz Gleb

Każdemu z nas PRL kojarzy się z czymś innym. Kolejki, braki towarów, kartki. Nawet osoby, które przyszły na świat po zakończeniu PRL-u maja pewne skojarzenia, czasami używają zwrotów nawiązujących do tego okresu. Autorzy opracowani Fotografie bez cenzury. 1976-1989. Nieoficjalny portret PRL postanowili przedstawić sposób, w jaki działała wtedy fotografia niezależna. Jak sami napisali, mają świadomość, że jest to tylko część tego, co można zaprezentować w tym temacie. Mimo to podjęli te próbę, a dzięki temu mamy okazję do podziwiania albumu ich autorstwa.

Każda fotografia zamieszczona w albumie ma swoje ukryte znaczenie. Mamy okazję do obejrzenia uwiecznionych chwil, które miały ogromne znaczenie dla obecnych czasów. Wiele zdjęć nie było do tej pory publikowanych co oznacza, że jest to ich swego rodzaju premiera. Moim zdaniem ma to ogromne znaczenie. Tym sposobem są nam prezentowane chwile dosłownie zatrzymane w kadrze. Bardzo rzadko są to zdjęcia pozowane, najczęściej uwiecznieni ludzie znajdują się w pełnym ruchu, nie zwracają uwagi lub nawet nie są świadomi tego, że w tym właśnie momencie zrobiono im zdjęcie.

Wiele zdjęć pochodzi z dni szczególnych, wręcz historycznych. Pierwsze dni stanu wojennego, marsz głodowy kobiet, różnego rodzaju manifestacje, demonstracje, pielgrzymki papieskie, happeningi, strajki czy spotkania działaczy "Solidarności" tak naprawdę są tylko przykładami tego, co możemy znaleźć w tym albumie. Z pewnych rzeczy człowiek nie zdaje sobie sprawy, nie ma tej świadomości, że coś takiego miało miejsce, jak to wyglądało. Te zdjęcia odkrywają prawdę. Bez żadnych celowych zmian, korekt i poprawek. Takie sytuacje naprawdę miały miejsce, a dzięki tym fotografiom mamy szansę to sobie uświadomić. Nie można zapomnieć o jeszcze jednym elemencie, jaki został zawarty w Nieoficjalnym portrecie PRL. Ten album, to nie tylko zdjęcia. Jest to także okazja do poznania historii fotografii, jej rozwoju i ewolucji.

Cały album bardzo mnie zafascynował. W zasadzie każde zdjęcie tworzyło osobną historię. Większość uwiecznionych sytuacji jest mi znana. mam pojęcie o tym, jakie wydarzenia miały miejsce w tamtych czasach. Możliwość obejrzenia tych zdjęć okazała się niesamowitą przygodą. Wcześniej publikowane zdjęcia były mi doskonale znane. W tym przypadku były dla mnie nowością, pokazały mi te wydarzenia z innej perspektywy, co było naprawdę cennym doświadczeniem.

Dla kogo jest przeznaczony ten album? Moim zdaniem dla wszystkich. Zarówno dla tych, którzy doskonale znają realia PRL-u z własnego doświadczenia, jak i dla tych, którzy mają jako takie pojęcie na jego temat, ale nie do końca się orientują, co tak naprawdę ten okres znaczył dla Polski. Obie te grupy będą w pełni usatysfakcjonowane. Dla mnie najistotniejsze było to, że niektóre zdjęcia ujrzały światło dzienne, przestały być chowane w szufladach. Tak samo jak autorzy zdaję sobie sprawę z tego, że jest to zaledwie część ogromnych zasobów fotograficznych związanych z czasami PRL-u. Z pewnością w całym kraju znajduje się jeszcze wiele zdjęć zasługujących na to, aby zostały opublikowane.

Będąc pod ogromnym wrażeniem albumu nie jestem w stanie powiedzieć jego temat jakiegokolwiek złego słowa. Mam ogromną nadzieję, że takich albumów powstanie więcej, że już teraz jest ich na tyle dużo, aby uświadomić młodych ludzi, że PRL nie należał do łatwych czasów, a naprawdę jest wiele osób uważających, że tak nie było.

Podsumowując - gorąco wszystkim polecam bliższą znajomość z prezentowanym przeze mnie opracowaniem. Naprawdę warto.