Cybertekst. Perspektywy Literatury Ergodycznej | Autor: Espen J. Aarseth

Jestem ignorantką. Tak, przyznaję to bez bicia, ale z lekkim wstydem. Wzięłam tę książkę do recenzji, ażeby rozwijać się językowo i zasmakować nowych nurtów w literaturze. Moi wykładowcy i prowadzący ćwiczeń zachwalali to wydawnictwo, pokazując jak wyznacza ono nowe trendy w literaturoznawstwie. Chcąc być na bieżąco sięgnęłam po tę publikację, gdyż żadna książka mi nie straszna, tym bardziej, że ściśle łączy się ze sferą moich zainteresowań, czyli z językiem polskim. Nie byłam gotowa na to, co dostałam. Ponadto nie byłam gotowa na takie odbicie się od ściany powstałej z języka właśnie. Muszę przyznać, że to zaniżyło trochę moje poczucie własnej wartości.

Espen J. Aarseth urodził się w Norwegii. To teoretyk hipertekstu i literatury ludycznej. ludolog, wykładowca IT-Universitetet w Kopenhadze, a także redaktor naczelny czasopisma „Game Studies". Autor napisał „Cybertekst. Spojrzenie na literaturę ergodyczną", która prędko weszła do kanonu teorii literatury cyfrowej. Po dziś dzień to publikacja rewolucyjna i jedyna w swoim rodzaju. W oryginalnym języku została wydana w 1997 roku, zaś w do Polski, w naszym rodzimym języku pojawiła się dopiero w 2014 roku. Esej Espena J. Aarsetha Hyper/Text/Theory znalazł się w fundamentalnym podręczniku The New Media Reader. Powieść tłumaczyło kilka osób i podziwiam ich za to, że zmierzyli się z tak trudnym i skomplikowanym tekstem. Pokłony dla: Dorota Sikora i Mariusz Pisarski (rozdział 1), Paweł Schreiber (rozdziały 2, 3, 5, 7), Michał Tabaczyński (rozdziały 4, 6, 8, 9). Kolejne ukłony należą się Aleksandrze Toborowicz, która to stworzyła piękną, nowoczesną okładkę idealnie wpisującą się w charakter publikacji.

Książka powstała tóż przed wybuchem mediów elektronicznych. Tak właśnie. Kiedyś były czasy, gdy Internet nie był dostępny w każdym domu. Niegdyś, Internetu używali tylko niektórzy, a i on nie był tak rozbudowany. „Cybertekst. Spojrzenie na literaturę ergodyczną" ułatwić miał przejście, przede wszystkim czytelnikowi od literatury tradycyjnej do cybertekstu. Książka ta ma za zadanie sklasyfikować znaki komputerowe aż po politykę cybermediów. Ponoć spostrzeżenia pana Espena J. Aarsetha, zaskakują aktualnością i ciekawym ujęciem tematu.

Co to jest cybertekst? Szczerze, nie mam pojęcia. Tekst jest tak skomplikowany, tak pokręcony, że nie byłam w stanie wyciągnąć głównych założeń. Najprawdopodobniej nie posiadam odpowiedniej wiedzy, by ocenić tę książkę. Mam nadzieję, że kiedyś do niej wrócę, ale nieprędko. Najpierw zdobywanie wiedzy – potem powtórne ocenianie tej książki. Wiem, że cybertekst wymaga od czytelnika nietrywialnego wysiłku w odbiorze. Dopiero ten wysiłek powoduje, że można przejść przez początek do końca tekstu, ale tych początków może być bardzo wiele. Na poziomie kodu, cybertekst składa się z tekstonów, czyli najmniejszych cząstek tekstu, po przeczytaniu tekst staje się skryptonem, czyli czymś uaktualnionym przez czytelnika. Wiem jak bardzo skomplikowanie to brzmi, ja też tego nie rozumiem.

Na pewno kiedyś wrócę do tej książki, gdyż aktualnie jestem polonistyczny „cienki bolek". Wierzę, że przyjdzie czas, gdy ocenię tę książkę rzetelnie, tak jak na to zasługuje. Póki co, ze swojej strony mogę pochwalić piękne wydanie – gustowną okładkę o której już wspominałam, a także wspaniały, gruby papier. Autor publikacji używa bardzo wielu aluzji do dzieł, których wcześniej nie czytałam. Zdecydowanie to książka dla koneserów.