Morderca Za Ścianą | Autor: David M. Buss

Morderstwo jest jednym z tych przestępstw, które najbardziej porusza i szokuje opinie publiczną. Wizerunek zbrodniarzy powielany w mediach, jako bezwzględnych, przebiegłych, prowadzonych na rozprawę sądową, niczym na rzeź, zakutych w kajdanki, otoczonych asystą policji, osób, sugeruje, że mordercą nie może być każdy, a jedynie jednostki zdemoralizowane. Jednak, czy to aby na pewno prawda?

David M. Buss, profesor psychologii na Uniwersytecie Teksańskim w Austin, jest światowej sławy ekspertem w dziedzinie emocji, płci, psychologii rozwojowej i psychologii relacji. Jest laureatem wielu prestiżowych nagród, autorem ponad 200 artykułów i wielu książek (m.in. "Ewolucji pożądania. Jak ludzie dobierają się w pary" i "Psychologii ewolucyjnej").

Wielu specjalistów, zajmujących się agresywnymi zachowaniami, zwłaszcza u dzieci, uważa, że wszechobecna przemoc, mająca miejsce w grach, telewizji oraz kinie, popycha niektórych ludzi ku morderstwu. Z kolei inni są przekonani, że odpowiedzialne jest za to otoczenie, a przede wszystkim bieda, narkotyki i przemoc. David M. Buss, autor niniejszej książki, jest odmiennego zdania, uważając, że by zrozumieć, dlaczego ktoś zabija, należy wniknąć w głąb umysłu mordercy, z którego odczytać można racjonalną logikę morderstwa. Badania, przeprowadzone przez zespół badawczy, pod kierownictwem autora, wykazały, że 91% mężczyzn i 84% kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczyło realistycznych fantazji o zabiciu innej osoby. Kolejne, siedmioletnie, badania przyniosły szokujące wnioski, z których wynika, że w ludzkim umyśle są ukształtowane adaptacyjne mechanizmy zabijania, współwystępujące z wewnętrznym dialogiem i zakorzenione w silnych emocjach.

Teoria, sformułowana przez autora, pozwala wyjaśnić niemal wszystkie rodzaje morderstwa, odwołując się do bezwzględnej logiki oraz procesu ewolucji. Nie ulega wątpliwości, że z aktem zabójstwa mamy do czynienia niemal od początku naszej historii ewolucyjnej, czego dowodem są analizy szkieletów, odnalezionych broni prehistorycznych: maczug, włóczni, noży i mieczów. Powody, dla jakich tak wcześnie staliśmy się skłonni do przemocy, także wydają się oczywiste - możliwość osiągnięcia wielorakich korzyści w walce o przetrwanie i reprodukcję. Ta świadomość, związana z koniecznością zmagania się z śmiertelnymi zagrożeniami ze strony przedstawicieli własnego gatunku, tak mocno wrosła w Naszą naturę, że wykształciła doskonale dopracowane mechanizmy obronne chroniące przed morderstwem (choćby czujność, z jaką przemierzamy nocą ciemne ulice). Związku z tym, wielu ekspertów uważa, że większość morderstw ma miejsce wtedy, gdy wściekłość przeważa nad rozsądkiem, a namiętność nad logiką. Pozwala to wierzyć, że większość morderców zmaga się z różnego rodzaju zaburzeniami. Jednak, z badań wynika, że większość z nich to ludzie zdrowi psychicznie, a ich postępowanie można wytłumaczyć dzięki opracowanej przez autora ewolucyjnej teorii morderstwa.

Rzadko sięgam po tego typu pozycje, choć psychologia niezmiernie mnie interesuje. "Mordercą za ścianą" zainteresowałem się przede wszystkim ze względu na nowatorskie podejście do tematu, a także intrygujący tytuł i mroczną okładkę. Książkę, mimo dużego formatu i dużej ilości stron, czyta się naprawdę szybko, niemal jak powieść. Opisy i relacje, odzwierciedlające w rzeczywistości poszczególne elementy przedstawianej teorii, nie tylko utrzymują czytelnika w przekonaniu co do jej słuszności, ale także ożywiają i czynią bardziej zrozumiałą niniejszą pozycję. Autor, by uzasadnić swoją koncepcję, korzysta z szerokiego spektrum źródeł i informacji, do których zaliczyć możemy zaliczyć bazy danych FBI, rozmowy z oficerami śledczymi i zabójcami, liczne badania oraz zeznania. Bardzo dużą zaletą są również odwołania historyczno-społeczno-kulturowe, które pozwalają na szerszą penetracje omawianego zagadnienia i możliwość wyłuskania interesujących informacji z wielu dziedzin. Dobrym pomysłem okazało się również umieszczanie różnych statystycznych informacji, pozwalających na imaginację częstotliwości poszczególnych zjawisk czy wydarzeń oraz podzielenie treści na przejrzyste, tematyczne działy.