Przestrzeń Pisma | Autor: Jay David Bolter

Jay David Bolter to jeden z bardziej znanych teoretyków i badaczy nowych mediów, którego teksty wielokrotnie towarzyszyły mi w trakcie studiów. Szczególnie cenię jego książkę (napisaną wspólnie z Richardem Grusinem) poświęconą remediacji, czyli przekształcaniu estetyki charakterystycznej dla jednego medium, wykorzystywaniu jej i odświeżaniu przez inne, zazwyczaj nowsze media i bardzo żałuję, że ta publikacja nie została przetłumaczona na język polski. Na szczęście znalazło się wydawnictwo, które wypuściło na rynek inną książkę Boltera, sprawiając, że jego niezwykle trafne spostrzeżenia mają szansę trafić do szerokiego grona odbiorców. Przestrzeń pisma. Komputery, hipertekst i remediacja druku to publikacja traktująca o tym, co codziennie dotyka każdego z nas, chociaż zapewne większość raczej nie zastanawia się nad opisanymi przez autora kwestiami. Czy próbowaliście kiedyś ocenić jak bardzo nasza kultura uległa zmianie od momentu upowszechnienia się mediów cyfrowych? Zauważyliście jakie konsekwencje, zarówno te pozytywne jak i negatywne, ma postępujący rozwój w sposobach komunikacji międzyludzkiej lub metodach prezentowania treści kulturowych? Niezależnie od odpowiedzi udzielonych na te pytania, sięgnijcie po książkę Boltera, ponieważ to prawdziwa kopalnia wiedzy. Gwarantuję, że po lekturze jeszcze przez długi czas będzie rozmyślać nad opisanymi w niej problemami.

Recenzowana książka została napisana kilkanaście lat temu, ale upływ czasu nie odcisnął piętna na jej aktualności. Wielokrotnie byłam zdumiona tym jak Bolter trafnie opisuje przyszłość oraz jaką intuicją wykazuje się we fragmentach skupiających się na przewidywaniach i prognozach dotyczących przyszłych możliwości dostarczanych przez nowe media oraz ich rosnącego wpływu na nasze życie. Nie ukrywam, że jest to publikacja raczej akademicka, ale nie oznacza to, że jest hermetyczna. Uważam, że każdy, kto interesuje się kulturą oraz tym w jaki sposób świat zmienia się w momencie upowszechnienia nowego medium, będzie usatysfakcjonowany treścią zawartą w tej książce. Badacz prowadzi rozważania na temat wciąż rozwijającej się technologii, która ma wpływ na wygląd oraz zawartość prezentowaną przez wszystkie media. Powszechny dostęp do komputerów oraz pojawienie się Internetu sprawiły, że według Boltera nasza cywilizacja uległa zmianie porównywalnej z poruszeniem jakie wywołało wynalezienie prasy drukarskiej. Nie ma chyba osoby, która zaprzeczyłaby, że wynalazek Gutenberga zrewolucjonizował świat, ale czy rzeczywiście to zjawisko można porównać ze zmianami wywołanymi przez media cyfrowe? Zachęcam do sięgnięcia po książkę i wyrobienia sobie własnego zdania na ten temat.

Niektóre zmiany zachodzą gwałtownie, ale inne przyjmują postać powolnych, niemal niezauważalnych od razu modyfikacji, zwracających na siebie uwagę dopiero po pewnym czasie. Dotąd nie zastanawiałam się, co wspólnego mają np. czasopisma i komputery, a jak się okazuje medium tradycyjne i to całkiem nowe, łączy wiele rzeczy. Autor tej książki zwraca uwagę na remediację zachodzącą pomiędzy nimi, objawiającą się między innymi upodobnieniem się spisu treści w magazynach do stylu prezentowania treści na stronach internetowych, a także ikonografią znaną ze stron komputerowych przedostającą się również do gazet i innych tradycyjnych mediów. Zgodnie z tytułem książki Jay David Bolter dużo miejsca poświęca także na kwestie związane z pismem i jego zmieniającą się rolą, zwracając uwagę na to, że coraz częściej pismo musi ustąpić obrazowi. Dzisiaj niemal każdy tekst musi zostać zilustrowany odpowiednią grafiką, co również ma niebagatelne znaczenie w szerszej perspektywie. Przestrzeń pisma. Komputery, hipertekst i remediacja to publikacja warta polecenia przede wszystkim kulturoznawcom, literaturoznawcom oraz wszystkim molom książkowym zainteresowanym akademickim spojrzeniem na przemiany dotyczące współczesnej kultury.

Egzemplarz recenzencki otrzymałam dzięki uprzejmości portalu Sztukater.