Ziemia Święta | Autor: Fabio BourbonEnrico Lavagno

Aktualnie, otocznie w którym przyszło mi żyć albo zostało ogarnięte urlopowo-wakacyjną manią, albo obraziło się na cały świat, że akurat na nich uwziął się Los, i okrutnym podstępem sprawił, iż w tym czasie muszą pracować. Afera – aferą, ale – gdy ktoś zalicza się do tej pierwszej grupy – na początek warto by było wybrać jakieś miejsce na swą niezapomnianą (pojęcie względne) podróż, a w tym celu niezbędne mogą okazać się wszelakie fora, jednak o wiele cenniejszą i ciekawszą formą wyboru interesujących miejsc są przewodniki, które w dokładny, treściwy sposób starają się przedstawić to co może przyczynić się do wyboru intrygującej lokacji.

Ziemia Święta, Fabio Bourbona i Enrico Lavagno, to przewodnik po Izraelu, Synaju i Jordanii, począwszy od zamierzchłych czasów średniowiecza, rzetelnie i dogłębnie analizujący okresy w których Bliski Wschód zaczął się rozwijać, a dominująca wiara musiała stykać się z ciemiężycielską poligamiczną religią.

Właściwie o samej Ziemi Świętej wiemy niewiele, poza faktami, które dostarczyły nam strzępy informacji z Biblii i programów dokumentalnych, ale reszta to zasnuty mgłą niewiedzy teren, na którym toczyły się walki krzyżowców z innowiercami. Ot, cała kumulacja wiedzy statystycznego Polaka. Na szczęście w dzisiejszych czasach z pomocą przychodzą nam nie tylko skrajnie lakoniczne, uszczuplone i wybrane fakty na temat rzeczonej krainy. Współcześnie posiadamy dostęp do wszelakich, rozmaitych mediów, a co ważniejsze do informacji spisanych treściwie, wywodząco, i przede wszystkim przyjemnie dla koneserów słowa drukowanego – przewodników. Zaś ten, w doskonały sposób otwiera Osiem Bram Starego Miasta Jerozolimy, a co za tym idzie, rozwidla sekrety kryjące się za murami potężnego miasta, gdzie znajdował się jeden z ważniejszych u zarania tej krainy, ośrodek i skupisko ludzi. Tam – i w paru innych miejscach – drzemią wspaniałe, (nie tylko) archeologiczne cuda i dziwy, oraz cała masa opowieści odnośnie minionych, trudnych dla tego terenu, dziejów; to także eksponaty i część utraconej kultury, które została pożarta przez piaski pustyni i zmielona na pył przez niezliczone armie.

Przewodnik w niezwykle przyjemny, przychylny czytelnikowi sposób prezentuje piękną, bogatą w historię, kultury i tradycje Ziemię Świętą, gdzie od lat wszystko łączyło się w niezwykły melanż religijno-obyczajowy, notabene tworzący jedyne, tak niezwykłe miejsce, na naszym stosunkowo majętnym w osobliwości, globie. Książka zyskuje dużego plusa ponadto za obiektywizm i brak stronniczości co do li tylko sformułowań i faktów, zebranych z Biblii i ksiąg pokrewnych, dzięki czemu czytelnik uzyskuje rzetelny obraz historii i mariażu wszystkich przekazów.

W książkach tego typu, tj. przewodnikach etc. osobiście cenię prostotę przekazu, a nie wykwintny styl pisarski czy wcale wymyślne sformułowania, to przecież nie ambitne dzieło z głębokim przesłaniem, naszpikowaną plejadą zadziwiających wątków i z sprawnie ułożoną parafrazą sprawdzonych motywów. Tu liczy się rzeczywisty ogląd rzeczy, analiza i odkrywanie przed czytelnikiem miejsc i historii o których nie miał pojęcia, a były przecież na wyciągnięcie jego ręki. W dodatku – zresztą równie ważną rzeczą w przewodnikach – są fotografie, koncepcje, ryciny... itd., pokazujące nam rzeczone miejsce. I muszę przyznać, że właśnie ten przewodnik zachował wszystkie z wymienionych cech i dodał coś od siebie. Pozycja warta polecenia, zwłaszcza osobą, które poszukują oryginalnych i naprawdę ciekawych miejsc. A forma wydania, broszurowa okładka pozwala w znakomity sposób zabrać się do wertowania lektury.

Fabio Bourbon i Enrico Lavagno są specjalistami w dziedzinie cywilizacji starożytnych, archeologii oraz historii sztuki. W swojej książce „Ziemia Święta. Przewodnik po Izraelu, Synaju i Jordanii śladami starożytności" zabierają nas w niezwykłą podróż do najważniejszych miejsc w historii trzech wielkich religii monoteistycznych oraz odkrywają przed nami zabytki starożytnych cywilizacji Bliskiego Wschodu.

Ziemia Święta leży na terenie Bliskiego Wschodu. Swoim zasięgiem obejmuje kilka krajów, które różnią się znacznie między sobą pod względem religijnym, kulturowym i cywilizacyjnym. W jej skład wchodzą: Izrael, Autonomia Palestyńska, Jordania, Liban, Syria, a także część Egiptu i Turcji. Obszar ten ma szczególne znaczenie dla dziejów naszej cywilizacji, dlatego też od wieków jest celem licznych pielgrzymek, a także świeckich wycieczek. To tutaj żył i nauczał Jezus Chrystus, jak również miały miejsce najważniejsze wydarzenia w dziejach ludzkości - Jego Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie, to tutaj Żydzi znaleźli swoją Ziemie Obiecaną, tu także, jak wieżą muzułmanie, został zabrany do nieba Mahomet. I choć nie ma żadnego „obowiązku religijnego", aby pielgrzymować w te rejony, to na pewno warto, przynajmniej raz w życiu, na własne oczy zobaczy tą kolebkę wielu kultur i religii.

Książka Fabio Burbona oraz Enrico Lavagno nie jest typowym przewodnikiem po Ziemi Świętej. Nie znajdziemy tu adresów hoteli, orientacyjnych cen noclegów czy przydatnych wskazówek dla podróżujących. W tym bowiem przypadku mamy do czynienia z publikacją poświęconą w głównej mierze dziejom i zabytkom Izraela, Synaju oraz Jordanii. Autorzy zabierają nas w podróż nie tylko do miejsc najbardziej znanych, jak np. Jerozolima, Jerycho, Betlejem, Qumran czy Petra, ale również w te rejony, których nazwa na pierwszy rzut oka niewiele mówi, jak np. Irak Al-Amir, Chammat Gader, Qacrin, Bet Guwrin czy En Gedi. Czytelnik łącznie będzie mógł zwiedzić pięćdziesiąt pięć miejscowości.

Początek lektury stanowi zwięzły rys historyczny dziejów tego regionu, obejmujący czasy od epoki kamiennej do epoki żelaza, poprzez okres perski, hellenistyczny, rzymski, bizantyjski, wczesny arabski, krzyżowców, mameluków i ottomański, aż po czasy współczesne. W tej części książki znajdziemy również wiele odniesień do tradycji biblijnych. Kolejne rozdziały poświęcone są opisom poszczególnych rejonów Izraela, Synaju oraz Jordanii. Opisy wybranych miejsc zostały opracowane z dużą dbałością o szczegóły: obok najważniejszych zabytków, znajdziemy tu również informacje na temat geografii i topografii oraz liczne dane historyczne. W niniejszej publikacji na szczególną uwagę zasługuje zwłaszcza bogata ikonografia - oprócz zabytków w pełnej krasie znajdziemy tu także wiele zdjęć przedstawiających ich najważniejsze detale oraz najciekawsze artefakty. Przewodnik został dodatkowo uzupełniony o słowniczek trudniejszych terminów, bibliografię oraz indeks opisywanych miejsc.

Po przeczytaniu niniejszej publikacji śmiało mogę napisać, iż stanowi ona praktyczne kompendium wiedzy na temat Ziemi Świętej - autorzy, bez dwóch zdań, podeszli do niej z całkowitą precyzją i znajomością tematu. Poza tym wszystkie informacje zostały przekazane w ciekawy i przystępny sposób, a od przepięknych fotografii aż trudno oderwać wzrok. Mnie osobiście książka najbardziej urzekła swoją szatą graficzną. Nic, tylko brać i czytać!

Książkę „Ziemia Święta. Przewodnik po Izraelu, Synaju i Jordanii śladami starożytności" szczególnie polecam tym, którzy mają zamiar odbyć podróż do korzeni chrześcijaństwa, jak również tym, którzy są po prostu zainteresowani tym wyjątkowym rejonem. Na pewno nie będziecie zawiedzeni!