Fascynująca Biblia | Autor: Andrzej Urbańczyk

Czy zdajecie sobie sprawę, że Biblię w całości czyta mniej więcej... jeden człowiek na milion?

Biblia jest najczęściej tłumaczoną książką na świecie. Została opublikowana w 3000 językach oraz narzeczach. Dla chrześcijan jest Księgą Świętą, o którą toczyły się boje - dosłownie i przenośni. Rozmaite herezje czy ogólnie nazwane walki religijne doprowadzały do tego, że "Biblię palono, zakazywano posiadania jej pod karą śmierci" (s.7).

Pismo Święte jest księgą szczególną, którą nie zawsze powinno czytać się dosłownie. Mogą z tego wynikać spory ideologiczne.

Autor - Andrzej Urbańczyk - czytał Biblię w sytuacji odosobnienia, w samotności, podczas żeglugi oceanicznej. Można by nawet rzec, że w hermetycznej izolacji. Takie warunki umożliwiły mu spokojną, dokładną analizę Pisma Świętego. Podtytuł książki brzmi "Niezwykłe, przerażające, niepojęte cytaty". I rzeczywiście, z wieloma cytatami nie spotkałam się podczas mojej dotychczasowej, wybiórczej lektury Biblii. Pan Urbańczyk już we wprowadzeniu asekuruje się, pisząc tak: "praca niniejsza nie jest w żadnym przypadku streszczeniem Biblii(...). Nie jest też jej analizą, krytyką, dyskusją (...)." (cyt. str. 8).

Książka podzielona została na dwadzieścia cztery rozdziały. Ich nazwy obejmują najczęściej jakąś konkretną tematykę. I tak mamy na przykład rozdziały zatytułowane "Alkohol", "Bogactwo, pieniądze, skarby", "Choroby, cierpienia", "Frazy, sentencje", "Medycyna" czy "Ofiary, daniny" albo "Prawo, obyczaje". Oprócz nich znajdziemy cytaty związane z samym Bogiem, z okrucieństwem, z zabijaniem, a także seksualnością czy wojnami. Jednym słowem - podział ten odzwierciedla większość życiowych spraw związanych z egzystencją człowieka na ziemi, a także perspektywą i nadzieją na życie wieczne.

Oto przykładowy cytat dotyczący alkoholu zawarty w Księdze Psalmów:

Sprawiasz, że rośnie trawa dla bydła i rośliny na użytek człowieka, by dobywał chleb z ziemi i wino, które rozwesela serce człowieka, oliwę, od której lśni oblicze, i chleb, co wzmacnia serce człowieka.

Osobiście najbardziej przypadł mi do gustu rozdział "Frazy, sentencje" - ileż tam mądrości w prostych słowach:

Zaprawdę, głupiego zabija jego własny gniew, a prostaka uśmierca zawiść. Sam widziałem, jak głupi zapuścił korzenie, lecz nagle zbutwiała jego siedziba.
*
Czym strzały w ręku wojownika, tym synowie zrodzeni za młodu. Błogo mężowi, który napełnił nimi swój kołczan.
*
Głupi syn jest nieszczęściem dla swojego ojca, a kłótliwa kobieta jest jak stale cieknąca rynna.
*
Cierpliwością można przekonać sędziego, a łagodny język łamie kości.

"Fascynująca Biblia" to specyficzna lektura. Specyficzna dlatego, że w zasadzie nie ma tam w ogóle komentarza odautorskiego. Andrzej Urbańczyk w trakcie obcowania z Pismem Świętym wpadł na pomysł skumulowania najciekawszych cytatów z niego w jednej książce. Książka ma za zadanie pokazać to, co w Biblii niespotykane i niepojęte.

Mam problem z tą książką. Wynika on z tego, że nastawiłam się na całkowicie odmienny typ lektury. Myślałam, że będzie ona nieco podobna do "Poznaj Biblię w 24 godziny" Chucka Misslera (recenzja TU), dzięki czemu otrzymam jakieś dalsze wskazówki, jak analizować niezwykle trudną lekturę Pisma Świętego. Ale co to, to nie. Autor niejako zmusza nas do samodzielnej tytanicznej pracy (nie wiem, czy się orientujecie, ale PŚ średnio liczy około 1300 stron, więc trzeba wiele siły i samozaparcia na samodzielną żeglugę po lekturze).

Żałuję również, że do nazw ksiąg nie dodano numerów rozdziałów i wersów - kiedy chciałam porównać cytaty z Pismem Świętym, które posiadam w domu, musiałam się sporo naszukać. Chyba, że tym sposobem autor chciał nas trochę przymusić do samodzielnej pracy z Biblią. Nie lubię takiej niby swobody, która jednak podszyta jest przymusem. Zamykam się wtedy jeszcze bardziej w sobie i nici z tego, co chciał autor osiągnąć. Z większą przyjemnością uruchomiłabym w sobie zmysł "szperacza" i "poszukiwacza", gdybym miała odnośnik do cytowanych słów.

Nie podejmę się tu oceny językowej niniejszej książki, gdyż w tym przypadku jest to kwestią tłumaczenia z języka angielskiego. Zresztą na początku, we wkładce została zamieszczona dokładna informacja, z jakiego wydania Biblii korzystał autor przy wyborze cytatów. Mamy tam wypowiedzi krótsze i dłuższe, w zależności od tematyki i adekwatności.

To publikacja dla tych, którzy chcieliby prześledzić Biblię pod kątem pewnych tematów. Może przydać się również maturzystom, decydującym się na biblijną tematykę w swoich prezentacjach, a także "zwykłym" czytelnikom.

Kto z nas nie miał w swoich rękach „Pisma Świętego" czy też nie słyszał chociaż jego fragmentu? Nawet osoby niewierzące w jakiś sposób są związani z słowami w nim zawartymi, choćby poprzez przestrzeganie 10 Przykazań Bożych, nazywanych także uniwersalnym kodeksem postępowania ludzkiego.

Warto wiedzieć, że „Pismo Święte" zostało przetłumaczone na prawie wszystkie języki świata. Kiedyś za jej posiadanie można było stracić życie, dzisiaj powinna znajdować się w niemal każdym domu. Mówi się, że każdy chrześcijanin powinien czytać Świętą Księgę po fragmencie. Jednak w praktyce, jak czytamy na okładce książki Andrzeja Urbańczyka – „Fascynująca Biblia", całą Biblię przeczytał w całości średnio jeden człowiek na milion. Język biblijny nie jest łatwy, zawiera wiele przenośni i alegorii. Być może to zniechęca czytelnika do lektury. Ale czy nawet ci, co czytają Świętą Księgę na pewno wszystko z niej wyłapują?

Andrzej Urbańczyk przeczytał 1300 stron drobnego druku w niecodziennych okolicznościach – podczas wielomiesięcznej samotnej żeglugi oceanicznej. Samotność która mu doskwierała paradoksalnie sprzyjała rozmyślaniom nad jej treścią. W konsekwencji powstała książka „Fascynująca Biblia" zawierająca biblijne treści uporządkowane w 24 kategoriach takich jak: alkohol; bogactwo, pieniądze, skarby; Bóg, oblicze Boga, groźby, obietnice; choroby, cierpienia; frazy, sentencje; kobiety; medycyna; mężczyźni; mięso; modlitwy; niezwykłe, zdumiewające, niepojęte; ofiary, daniny; okrucieństwo, mord; prawo, obyczaje; quard lectomia; varia; seksualność; technika, rzemiosło, zasoby mineralne; unicestwianie, zabijanie; wody, morza, żegluga; wojny, kampanie; wywiad, dywersja; zwierzęta oraz żywność, potrawy.

Wyjątkowo zacznę od błędów w książce, jakie mi ewidentnie przeszkadzały w jej czytaniu. Żałuję, że nikt nie uściślił, że wszystkie cytaty pochodzą z ksiąg Starego Testamentu. Tym samym czytelnik może szukać w niej cytatów z Nowego Testamentu, który pominięto. Kolejna wada książki to nieopisanie pięcioksięgu mojżeszowego zwyczajowymi nazwami ksiąg, czyli Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb oraz Księga Powtórzonego Prawa. Zamiast tego w „Fascynującej Biblii" znajdziemy takie opisy jak „Pierwsza...", „Druga...", „Trzecia...", „Czwarta..." oraz „Piąta Księga Mojżeszowa". Rozumiem że jest to czysta interpretacja autora, ale sądzę, że dla większości czytelników pozostanie przy tradycyjnym nazewnictwie byłoby dużo lepszym i przejrzystym rozwiązaniem. I jeszcze jedna rzecz, która podnosiła mi ciśnienie – brak oznaczeń rozdziałów i wersetów, z których użyto poszczególne frazy. Czasami samo podanie księgi mi nie wystarczało. Chwilami też miałam wrażenie, że przytoczone frazy są zbyt długie, co powodowało przyćmienie głównej jego treści. Zabrakło mi też osobistego komentarza autora, jeżeli nie na temat poszczególnych cytatów, to chociaż odnośnie całego rozdziału zamieszczonego np. na jego początku.

Na plus pozycji działa natomiast wyczerpujące przedstawienie każdego z zaproponowanych tematów. Tak, jak to już wcześniej napisałam, podczas czytania większego fragmentu umyka nam wiele cennych informacji. Dzięki „Fascynującej Biblii" możemy swoją uwagę skupić na pozornie nieważnych cytatach. A przy okazji przeżyć niejedno zaskoczenie. No bo kto z nas spodziewałby się tego, że znajdzie w Świętej Księdze fragmenty dotyczące seksualności, alkoholu, czy też wywiadu i dywersji? Osobiście największe na mnie wrażenie zrobił rozdział dotyczący medycyny oraz technice, rzemiosłu i zasobach mineralnych. Czy zwróciłabym na te fragmenty uwagę podczas czytania „Pisma Świętego"? Pewnie nie, czytając wszystko jako całość.

Wydawać by się mogło, że wyrwane z kontekstu cytaty ze Starego Testamentu nie będą miały ani ładu, ani składu. Nic bardziej mylnego. Andrzej Urbańczyk doskonale to udowodnił. Zaproponowane przez niego cytaty doskonale obrazują dane zagadnienia. A ja nabrałam ochoty przeczytać całe „Pismo Święte".