Stworzenie Świata | Autor: Tomasz Kowalczyk

"Malarstwo jest milczącą poezją, a poezja – mówiącym malarstwem."
~Simonides z Keos

Znów zaczynam cytatem, tym razem greckiego klasycznego poety, bo jakże mówić o poezji bez pewnych wzorców. Mimo, że klasyczna poezja kurzy się na półkach i obecnie służy do straszenia licealistów w szkołach, ciągle są autorzy, którzy nie porzucają ducha przeszłości i nadal tworzą utwory, będące wzorcem samym w sobie.

Utwory klasyczne mają to do siebie, że po powtórnym czytaniu tego samego utworu, bardziej "wgryzamy" się w niego. Prozę możemy czytać tak samo za każdy razem. Z liryką jest odwrotna sytuacja. Przeważnie odkrywamy coś nowego, co umknęło nam podczas pierwszego czytania. Jakiś koncept, który autor ukrył w swoim tworze. Zgrabny zabieg, który nadaje całemu utworowi inny wydźwięk. Lecz czasem jest tak, autor w swoim wierszu mówi nam wprost co ma na myśli. Jednak rzadkością jest kiedy mamy dwie sytuacje naraz, kiedy doskonale widzimy co autor nam przekazuje, lecz później natrafiamy na utwór, który swoim językiem jest trudny do zrozumienia i trzeba kilka razy przeczytać, aby zrozumieć dany wiersz. Takie coś możemy zaobserwować w tomiku wierszy autorstwa Tomasza Kowalczyka pt. "Stworzenie świata".

Cały tomik podzielony jest na dwie części. Pierwsza to zbiór różnych utworów, o różnej tematyce takiej jak smutek, radość, ból, ukojenie, i to wszystko na różnych płaszczyznach, gdzie nic nie jest jednoznaczne. To mówi nam o uniwersalności czytanych utworów, gdzie jednocześnie możemy przeczytać wiele osobistych wierszy, które z pewnością są odbiciem przeżyć autora. Jednak najbardziej widoczna jest przewaga utworów miłosnych. Wiersze takie jak "Erotyk", "Przyjaźń", "Do Albertyny" to klasyczny przykład poezji spod znaku Amora. Jest w nich dużo uczucia, a sam autor stosował wyszukane formy przedstawienia miłości cielesnej jak i tej duchowej. Po za tym widzimy również sporo inspiracji sztuką sakralną oraz mitologiczną. Estetycznie wykonane wiersze przypominają nam obrazy Rubensa, Rembrandta czy Lucasa Crancha. Malowniczość wersów bez problemu przenosi nas w ten klimat.

Druga część to już tytułowe "Stworzenie świata" czyli trzynastozgłoskowiec w dziewięciu częściach. I te dziewięć części jest podzielone na trzy główne rozdziały czyli "Ziemia", "Piekło", "Niebo". Całość opowiada nam o walce dobra ze złem, odwiecznej bitwie między... właśnie tu następuję pewien zwrot. Narracja trzecioosobowa zaczyna się od opisania masakry na ziemskim padole, następnie walce Demona z Szatanem, oraz na końcu z samym Bogiem. Tutaj Demon jest największą siłą, która detronizuje dwa niezniszczalne byty, a co za tym idzie sam spowodował swoje unicestwienie. Jest to nawiązanie do klasycznej metafizyki, gdzie aby istniało życie, potrzebna jest przeciwwaga. Nigdy nie ma tak wielkiej siły, aby nie miała swojego odzwierciedlenia. Kolejnym widocznym elementem, jest silne osadzenie całego utworu w barokową wizję apokalipsy, gdzie sacrum jest zmieszane z profanum. W pewnym momencie pojawia się nawet biblijny Judasz.

To co mi się nie do końca podobało, to język jakim został przedstawiona cała historia. Opisy były męczące, nad wyraz przedstawione i pełne metafor. Jako czytelnik, rozumiem, że to jest część kunsztu autora, ale przy dłuższym czytaniu, miałem dość. Gdyby ten efekt wykorzystać w pewnych kluczowych momentach, całość lepiej by się zaprezentowała.

Podsumowując tomik jest nierówny. Z jednej strony mamy świetne pojedyncze wiersze, czerpiące garścią najlepsze klasyczne wzorce, jednak z drugiej utwór, który niekoniecznie może być łatwy i przyjemny w odbiorze. Polecam czytelnikom którzy, nie boją się trudnego języka.