Rita Baum. Nr 25 | Autor: Praca Zbiorowa

Wydanie 25 numeru wrocławskiej Rity Baum (jesień 2012) zbiega się z kolejną, 5 już edycją Festiwalu Avant Art – cyklicznie organizowanego projektu, którego celem jest prezentowanie szeroko pojętych dziedzin artystycznych (muzyka, film , teatr, sztuki wizualne) spoza „kulturowego mainstreamu"*. Edycja FAA odbywająca się pod hasłem: „Niemcy", stała się miejscem premiery 25 Rity realizującej wraz z niemieckim magazynem Polen+ projekt wydania podwójnego numeru pisma i jego zagranicznego odpowiednia (który na gruncie niemieckim ukazuje się ten jeden raz w identycznej formie). Czytelnik otrzymuje więc do rąk swoiste dwa w jednym: po pierwsze Ritę Baum z podtytułem „Between", po drugie P+ pod hasłem „Formy".

Na pierwszy rzut oka, mimo zapewnienia o powinowactwach zainteresowań obu redakcji, całość jawi się jako przypadkowe połączenie pism kulturalno-/-literacko-/-artystycznych**. Od strony Rity, zakładane „Pomiędzy" jak zwykle jest pojęciem pojemnym i dopiero realizacja tekstowa numeru ujawnia, a właściwie sugeruje, dając sporą swobodę interpretacyjną, jego zakresy.

„<<pomiędzy>> (...) nie między Wschodem i Zachodem, nie w rowie, a między sobą. (...) To słowo metacodzienne, określające to, co faktycznie dzieje się między naszymi pismami, a nawet obok naszych pism, nad naszymi pismami i naruszając kompetencje czasowe. (...) Przyglądamy się więc tym wspólnym wektorom, dla których trudno znaleźć jedną nazwę, trafnie oddającą znaczenie tego, co postanowiliśmy wspólnie zrobić"***.

Czym raczy nas jednak redakcja Rity Baum? Oprócz tekstów działu Avant autorstwa choćby Daniela Brożka – kuratora Festiwalu Avant Art, zapoznamy się z szerokim obrazem pojęcia „pomiędzy" w zakresie antropologii, historii, fotografii, filmu i jak zwykle literatury. Po pierwsze więc tekst Barbary Kuchty o historii tańca rozpisanej między czystą afirmacją życia ruchem, a formą klasycznej harmonii (Ciało w ruchu, ruch ciała. s. 9-12). Po drugie świetny szkic Małgorzaty Glinickiej o przeobrażeniach płciowych w mitologii indyjskiej (Ardhaariśwara i Mohini. Transformacje między płciami w mitologii indyjskiej, s. 14-17). Dalej relacja z Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, gdzie figura pomiędzy „oddaje zarówno stan ducha bohaterów, jak i charakter rzeczywistości, w której przyszło im funkcjonować"****, czy prezentacja typewriter art (Maszyna do pisania, s. 28-35), dziedziny rozciągającej się między sztuką wizualną a literaturą za sprawą wykorzystania medium maszyny do pisania. Część literacka to przede wszystkim fragment powieści „Noland" Jacka Dobrowolskiego. Całość wieńczą fotografie-opowieści Anny Rymarz, symboliczne, baśniowe, z bohaterką wpisaną w stereotypowe role kobiecości każdego czasu i miejsca.

Berliński „Polen+" od swojej strony zakłada prezentację formy - „ornamentu, wizytówki, praktycznego rozwiązanie w życiu codziennym jako narzędzia indywidualizacji i budowania tożsamości"*****. Realizuje to w tekstach o zjawiskach i poglądach, miastach z perspektywy mieszkańca w kontekście tożsamości wyrażanej miejscem (o Mińsku jako mieście zmyślonym, Warszawie poskładanej na nowo z nazistowskich projektów architektonicznych, kolorach Rumunii przeciw polityce), czy szalonych projektach architektonicznych (od warszawskiego brutalizmu i sztuki recyclingu, po niezbudowane domy Jana Kaplicky), wyrażając nadzieję, że formę przekroczyć można na niejeden sposób, potwierdzając tym samym indywidualną tożsamość POMIĘDZY utartymi drogami.

*O idei i kolejnej edycji FAA poczytaj na http://avantart.pl
** Określenia wymieniaj dowolnie i szeroko.
***Wszystko jasne. „Rita Baum" nr 25, Wrocław 2012.
**** M. Radkiewicz, Pomiędzy filmowymi obrazami w Gdyni, „Rita Baum" nr 25, Wrocław 2012,s. 21.
***** „P+", rocznik 6, wydanie specjalne, Berlin 2012

Za możliwość zapoznania się z pismem dziękuję redakcji Rity Baum i portalowi Sztukater