Ścieżka Nad Drogami. Fraktale | Autor: Bohdan Urbankowski

Życie jednego człowieka, stanowi tylko niewielki fragment w układance, jaką to jest historia świata. Fragment, który niknie w tle dziejowych wydarzeń, gdyż to one przechodzą do historii, je poznajemy, o nich słyszymy i pamiętamy. Czymże jest los jednostki, która żyła, żyje lub żyć będzie, skoro przed nią i po niej żyć będą miliardy - można by zapytać..Jednak to właśnie zwykli ludzie i ich życie, kryją w sobie największą i najcenniejszą wiedzę. Ich historie, marzenia, dramaty, czyny i losy, stanowią kwintesencję człowieczeństwa, czyli tego wszystkiego, co na tym świecie jest najważniejsze i najbardziej istotne. Często powtarzam jedno moich ulubionych powiedzeń, iż "na opisanie życia tylko jednego człowieczka, nie starczyło by wszystkich ksiąg świata, które kiedykolwiek powstały i powstaną"..I wydaje się, że w słowach tych tkwi jakaś prawda, gdyż życie to pojęcie, którego nie można opisać, opowiedzieć, zapamiętać zawrzeć w danej liczbie słów czy zdań. Niemniej, zawsze warto próbować..Dlatego też z wielką przyjemnością zasiadam zawsze do lektury biografii lub powieści autobiograficznej, która to podejmuje ową, nie możliwą do zrealizowania, próbę opowiedzenia o życiu danego człowieka. Taką książką jest właśnie "Ścieżka nad drogami. Fraktale", autorstwa Bohdana Urbankowskiego.

Książka ta jest powieścią, która opiera się na biografii autora i jego rodziny, ukazanej na tle historycznych przemian, których to udziałem padła Polska w ostatnich dziesięcioleciach. Rozpoczyna się od starej, rodzinnej fotografii i przedstawienia losów, trzeba przyznać iż wielce burzliwych, uwiecznionych na niej osób. Losy te nawiązują do ważnych wydarzeń historycznych, jak chociażby wojna polsko - bolszewicka, okrutny czas okupacji podczas drugiej wojny światowej, gorzkiej radości ze zwycięstwa nad faszyzmem, okresu ustroju komunistycznego. Ponadto śledzimy także samo życie autora książki, jego pracę, poglądy, przemyślenia, a także nawiązania i stosunek do własnej twórczości pisarskiej. Otrzymujemy tutaj krótkie opowiadania, o przeszłości, wynikającej z niej teraźniejszości i perspektywach na przyszłość.

Bohdan Urbankowski zaserwował swoim czytelnikom dzieło, które trudno jednoznacznie zakwalifikować do danego gatunku literackiego. Z jednej strony mamy tu bowiem zbiór opowiadań historycznych, które jednak nie stanowią materiału stricte naukowego. Z drugiej zaś są to interesujące, wręcz powieściowe opowieści o zwykłych ludziach, ich biografie, które w mniejszy lub większy sposób wiązały się z wybitnymi jednostkami, tworzącymi historię Polski. Wreszcie otrzymujemy historie wybitnie autobiograficzne, uzupełniane o bardzo wysublimowane refleksje autora na temat współczesnej Polski, Polaków, kultury, sztuki..I tak oto mamy te iście piorunującą mieszkankę nauki, powieści i biografii, która tworzy niezwykłą literacką całość. Nie mogę stwierdzić, iż jest to pozycja łatwa i lekka w odbiorze, lecz jednocześnie gdy już się zaczyta w tych historiach, to bardzo trudno jest przestać. Te krótkie opowieści są bardzo interesujące ale i wymagające od czytelnika pewnego zaangażowania, gdyż tej książki nie da się po prostu czytać jak dobrą powieść. Tę książkę trzeba także starać się zrozumieć, przemyśleć "po swojemu" i zapamiętać..

W pewnym sensie można by uznać, iż lektura tejże książki w idealny sposób zdefiniuje to, czym jest lub czym być powinna, tożsamość i kultura narodowa Polaków. Znajdziemy tu wątki patriotyczne, pod postacią walki o wolność na przeróżnych frontach działań wojennych, odniesienia do roli i miejsca Kościoła w historii Naszego kraju, symbole, miejsca i sylwetki osób, jak chociażby Mickiewicz, które to na zawsze wpisały się świadomość narodową Polaków. I wbrew obawom, które podpowiadały by, iż to wszystko może okazać się zbyt patetyczne i zbyt wyniosłe, to całość przybiera bardzo interesujący, inteligentny i przystępny charakter. Wszystko to jest opowiedziane w sposób nowoczesny, pozbawiony patosu, a przez to bardziej ciekawy. I chyba właśnie taki sposób opowiadania o historii, wydaje się najbliższy moim oczekiwaniom. Mam nadzieję, że książka ta będzie miała szansę dotarcia do większej liczby czytelników, niż jedynie pewna grupa entuzjastów twórczości Bohdana Urbankowskiego..

Największym atutem tej pozycji, są jej bohaterowie. I mam tu na myśli te postacie, które są zwykłymi ludźmi, najczęściej członkami rodziny pisarza lub jej bliskimi znajomymi. Wystarczy choćby wspomnieć tutaj o nietuzinkowej postaci wujka Janka, żołnierza AK, który wsławił się tym, iż zorganizował osprzęt i dokumenty niemieckiego patrolu, po czym wraz z towarzyszami przewędrował pół Generalnej Guberni i swobodnie poruszał się po terytorium Rzeszy. Uczestnik Powstania Warszawskiego, który po jego upadku przedarł się do lasów, gdzie do końca walczył w oddziale partyzantów. O jego śmierci i powojennych działaniach, w domu autora mówiło się mało, gdyż te rozmowy były niebezpieczne. Podobną postacią jest wuj Michał - uczestnika walk z hitlerowcami, a następnie sowieckim okupantem. Patrioty, walczącego o wolność ojczyzny nawet wówczas, gdyż już nikt w jej uzyskanie nie wierzył. To tylko dwoje z bohaterów tej książki, których życie i śmierć wywarła ogromny wpływ na całą rodzinę Bohdana Urbankowskiego, jak i jego samego. Są to ludzie zwykli i niezwykli zarazem, tworzący swoim życiem, historię Polski. O takich osobach chce i powinno się czytać.

Nie mogę oprzeć się wrażeniu, że w pewnym sensie jest to również historia o ludzkim przemijaniu. O tym, że życie każdego z Nas jest opowieścią, którą wieńczy nieuchronny koniec, zaś po niej rozpoczyna się inna historia, z innymi bohaterami w roli głównej. Każda z postaci uwiecznionych na fotografii, która to rozpoczyna powieść Urbankowskiego, umiera, co z kolei staje się pretekstem do spotkania pozostałych członków rodziny. Wówczas wszyscy wspominają zmarłego, opowiadają o jego życiu, dzielą wspomnieniami i anegdotami na jego temat. I niejako przewrotnie można by powiedzieć, że tak naprawdę to dopiero śmierć sprawia, iż cała rodzina ma pretekst do tego, by wspólnie się spotkać, poczuć tę więzy krwi, o których trak często zapominamy. I to tym właśnie jest także ta książka, o odchodzeniu, rodzinie, smutku i toczącym się dalej życiu, które znajduje sobie coraz to nowych bohaterów i im poświęca swoją uwagę..

Historię piszą ludzie - to prawda. Zarówno Ci wielcy jak i Ci zwykli, o których nie zawsze wiemy i nie zawsze pamiętamy. Ludzie, którzy żyli tak jak umieli, jak pragnęli jak mogli żyć w czasach i okolicznościach, w którym dane było im się narodzić. Myślę, że tak naprawdę ta książka jest właśnie o nich, o tych ludziach i tysiącach, milionach im podobnych. O Naszych dziadkach, wujach, ciotkach, z których to każde włożyło swoją drobną cegiełkę, w tworzenie się historii Naszego kraju. Warto o nich pisać, czytać, mówić i pamiętać. Warto sięgnąć po niniejszą książkę, która stanowi ku temu doskonałą okazję.