Dziury W Ziemi

  „Dziury w ziemi” autorstwa Grzegorza Mórdas-Żylińskiego to literacki debiut, którego napisanie zajęło autorowi aż dwanaście lat. Czy tak długi czas powstawania powieści przełożył się na jej jakość i pozwolił na dopracowanie historii w najdrobniejszych szczegółach? Czy pierwsza, i jak na razie jedyna, książka autora, o którym próżno szukać informacji w odmętach internetu, może być początkiem wielkiej literackiej kariery?

Głównym bohaterem powieści jest Michał – młody naukowiec, któremu nie najlepiej powodzi się w życiu. Jego wynalazki nie znajdują chętnych kupców a długi rosną. Chęć rozwiązania tych problemów a także wrodzona naukowa ciekawość fizyka sprawia, że decyduje się on na udział w eksperymencie, który ma polegać na podłączeniu zmysłów do komputera i całkowitej izolacji od świata rzeczywistego. Udział w teście pozwoli na znalezienie się w Świecie Prim – miejscu stworzonym w drugiej połowie XXI wieku przez Maurice`a Purkhavkę. Dzięki osiągnięciom neuronauki człowiek może tam być kim chce, spełniać swoje marzenia i wieść życie, jakie sobie wybierze, nie znając chorób, katastrof ani wojen. Ta utopia ma jednak swoją cenę. Zanim Michał będzie mógł się cieszyć urokami Świata Prim, musi ukończyć eksperyment, który okazuje się być o wiele trudniejszy, niż mu się początkowo wydawało.

Powieść naszpikowana jest skomplikowanymi, technicznymi terminami, na ogół nieznanymi przeciętnemu odbiorcy. Autor nie oparzył ich przypisami, ponieważ, jak sam zauważył, nadmiernie zwiększyłoby to objętość i tak obszernej powieści. Język „Dziur w ziemi”, pomimo że jest elementem narracji, może przeszkadzać. Trudno bowiem raz po raz przerywać lekturę i szukać definicji kolejnych pojęć. Z czasem do technicznego języka można się nieco przyzwyczaić, jednak początkowo stanowi on sporą niedogodność podczas lektury.

Autor opisuje stworzony przez siebie świat bardzo szczegółowo, nie pomijając jego najdrobniejszych elementów. Historia, którą opowiada, jest spójna i przemyślana, dopracowana w każdym aspekcie. Grzegorz Mórdas-Żyliński konsekwentnie prowadzi narrację, przedstawiając czytelnikowi kolejne mechanizmy działania Świata Prim. Choć mocno rozbudowane opisy mogą momentami nużyć, drobiazgowość autora sprawia, że pomimo wielu bohaterów i rozgrywanych wydarzeń, powieść jest zrozumiała i ciekawa.

„Dziury w ziemi” to jednak nie tylko fantastyka naukowa. To również powieść pełna refleksji, momentami zawierająca nawet niemal filozoficzne rozważania. Jest ona dla autora okazją do tego, aby zwrócić uwagę czytelnika na problemy współczesnego społeczeństwa, na przykład niejednokrotnie wspominany na kartach książki problem otyłości. Refleksja Grzegorza Mórdas-Żylińskiego sięga jednak również znacznie bliżej czytelnika, na poziom jednostki. Główny bohater powieści, Michał, jest niejednoznaczną postacią, którą targają dylematy moralne. Do udziału w eksperymencie zachęciła go chęć ucieczki od problemów i nadzieja na nowe naukowe doświadczenia. W miarę upływu czasu musi on jednak skonfrontować się z konsekwencjami własnych wyborów, a konfrontację tę czytelnik ma okazję obserwować. Prowokuje to do dyskusji nad wartościami kierującymi ludzkim życiem.

„Dziury w ziemi” to ambitny debiut, który zasługuje na uwagę czytelników. To rozrywka na wysokim poziomie, okraszona zapadającą w pamięć refleksją nad współczesnym społeczeństwem i jego wolnością. Choć nie jest to pierwsza utopijna wizja w literaturze, zdecydowanie wyróżnia się na tle innych swoją szczegółowością i dopracowaniem. Zakończenie pozostawia czytelnika z uczuciem pewnego niedosytu, a niedopowiedzenia, które zawiera, stanowią pole do własnych interpretacji. Kto wie, być może autor nie powiedział jeszcze ostatniego słowa i zdecyduje się jeszcze raz zabrać nas do Świata Prim.