Róża I Miecz

Kolejny komiks z serii przygód Asteriksa i Obeliksa – Róża i miecz – wzbudził we mnie mieszane odczucia.

Rzecz, jak już wiemy, dzieje się w Galii, która dzielnie stawia opór Rzymianom. Osada, w której mieszkają Asteriks i Obeliks podzielona jest na cztery obozy: Rabarbarium, Delirium, Akwarium i Relanium. Przywódcą Galów jest Asparanoiks i dotychczas bardzo dobrze radził sobie na swoim stanowisku...

Gdy do osady trafia nauczycielka z Lutecji (która nosi spodnie, co jest bardzo ważne dla rozwoju dalszej fabuły) nic nie zapowiada nadchodzącego przewrotu. Gościnni Galowie serdecznie witają nowego gościa, a niczego nie podejrzewający wojownicy reagują śmiechem na pierwszą kobietę w spodniach, z jaką mieli przyjemność rozmawiać. Już następnego dnia okazuje się, że nauczycielka z Lutecji nie jest zwykłą pania pedagog, a jej nauki robią niezły bałagan w całej osadzie.

Czym wyróżnia się ta niezwykła kobieta, spośród innych Galicyjek? Jest pierwszą kobietą, która postanawia walczyć o swoje prawa i równość wobec mężczyzn. Jeśli rzeczywiście feminizm nie jest domeną lat 60., a wymyślili go starożytni, to dowód, że niekoniecznie się sprawdził już od samego początku (to taki żart, przepraszam wszystkie feministki). Panna z Lutecji jako kobieta prawdziwie wyzwolona nosi spodnie oraz umiejętnie podburza do buntu przeciw swoim mężom kobiety z wioski. Z pozoru zaczęło się niewinnie – dobre żony porzuciły pichcenie domowych obiadków, zmywaniem stosów brudnych naczyń i usługiwanie mężczyznom. Kolejnym krokiem na feministycznej ścieżce było włożenie spodni, a ostatnim – doprowadzenie do wygnania mężczyzn z wioski i objęcie przywództwa.

Dzielni Galowie, którzy do tej pory wygrywali z zaciekłymi zwolennikami Julisza Cezara ulegli swoim żonom i pozwolili się wygnać do lasu, pozostając bezradnymi wobec ich dziwnej przemiany. W niedługim czasie okazało się, że Rzymianie przybywają na statku wojenny z tajną bronią na odsiecz niepokonanym dotąd Galom. Czy i tym razem uda się obronić osadę przed napaścią wrogów i jak skończy się wybujała feministyczna fantazja kobiet z wioski, dowiedz się sam, czytelniku.

Na wstępie autor umieścił notę: Scenariusz tej przygody Asteriksa został napisany w 1991 roku. Wszelka zbieżność z prawdziwymi wydarzeniami i jakiekolwiek podobieństwo do osób żyjących obecnie lub dawniej mogą być jedynie zbiegiem okoliczności. Jak wspominałam na początku recenzji, mam jednak mieszane uczucia w stosunku do adresatów tego tomu – najmłodszych i młodych czytelników – czy zrozumieją parodię feminizmu, która była zamierzeniem autora tej części cyklu.

Nie mam natomiast najmniejszych zastrzeżeń co do języka, któremu nie braku ani sarkazmu, ani ironii ani też rubasznego poczucia humoru. Parodia idei feministycznej (dla tego, kto jest mniej więcej zorientowany w temacie) rozśmiesza do łez. Powiem więcej – na końcu odczuwałam swego rodzaju niedosyt, bo komiks ma tylko 48 stron.

Sądzę, że autor serii o Asteriksie i Obeliksie potrafi zainteresować, a także zachęcić do poznawania kolejnych tomów, zwłaszcza, że niektóre zostały zekranizowane. Ze względu na treści przedstawione w tej części tomu, polecam tym trochę starszym czytelnikom, najmłodsi mogą nie do końca zrozumieć zamierzenia autora, niezbędne do czerpania przyjemności z lektury komiksu.

FEMINIZM W WIOSCE GALÓW

„Róża i miecz” to może nie najlepszy tom „Asteriksa”. Nie zmienia to jednak faktu, że wciąż to kawał bardzo dobrej opowieści komediowej. Na dodatek tym razem twórca (za album odpowiada bowiem sam Uderzo) wziął na celownik temat feminizmu. I tak spod jego ręki wyszła kolejna, ciekawa historia ze świata Asteriksa i Obeliksa, która stała się jeszcze jednym kultowym rozdziałem sagi.

To się porobiło! Maestria, nauczycielka z Lutecji, przybyła do osady Galów żeby nauczać, ale widząc reakcje mężczyzn… zaczyna prawdziwą rewolucję! Kakofoniks traci pracę, Obeliks zostaje wysłany do szkoły, a Asteriks traci zimną krew i opanowanie. A to zaledwie początek, bo kiedy kobiety zaczynają buntować się przeciw swoim mężom, ci mają już dość i postanawiają opuścić wioskę. A to już idealna okazja dla Rzymian do wprowadzenia w życie ich planu. Czy kobiety mogą poradzić sobie bez mężczyzn? Czy mężczyźni mogą poradzić sobie bez kobiet? I czego nauczy ich wszystkich ta sytuacja?

Każdy tom „Asteriksa” to samodzielna zamknięta opowieść. Nie trzeba do niej znać fabuły innych części, nie trzeba nic wiedzieć, a nawet jeśli jakaś wiedza jest potrzebna, wszystko mamy tu streszczone i przybliżone w ewentualnych dialogach. Zdarza się jednak tak, że twórcy zamieszczają smaczki dla fanów znających poprzednie części. I tak jest w przypadku tego tomu. Konkretów zdradzać Wam nie zamierzam i nie będę, ale jeśli pamiętacie „Asteriksa i Gotów” czy „Asteriksa na Korsyce” albo „Podarunek Cezara”, znajdziecie tu znajome momenty czy gagi.

Nie znaczy to jednak, że album jest wtórny. Wręcz przeciwnie. Kobiety co prawda nie raz pokazywały mężczyznom na co je stać, ale zawsze działo się to mniej lub bardziej w tle. Teraz to właśnie one dostają dla siebie całą opowieść, nie myślcie jednak, że brakuje tutaj naszych dwóch dzielnych Galów, których imiona są jednymi z najbardziej rozpoznawalnych w dziejach nie tylko komiksu, ale i szeroko pojmowanej kultury popularnej w ogóle. Ci jak zwykle są obecni, muszą radzić sobie z wydarzeniami, które stały się udziałem wioski i robią to z typowym dla siebie wdziękiem, humorem, satyrą i urokiem, które tak bardzo kupują czytelników.

I nie zapominajmy o doskonałej szacie graficznej. Ilustracje w „Asteriksie” są znakomite, niby typowe, ale bardziej dopracowane, niż w większości klasycznych tytułów tego typu, uzupełnione o jeden z najlepiej dobranych kolorów, jakie widziałem i rozpoznawalne na pierwszy rzut oka. Przede wszystkim jednak po prostu piękne i doskonale pasujące do tej opowieści, bo zawierające w sobie równie wiele humor i uroku, co treść.

Reasumując, „Róża i miecz” to kolejny świetny tom świetnej serii. Zabawny, niegłupi, pełen akcji i przygód. Warto go poznać nawet jeśli sądzicie, że „Asteriks” bez Goscinnego to już nie to.

* * *

Album Róża i miecz rozszedł się w wielomilionowym nakładzie w kilkunastu krajach Europy. Po raz pierwszy w doskonale nam znanej galijskiej wiosce osią wydarzeń stają się poczynania kobiet. Galijki wkładają spodnie, okazują pewność siebie i uczą się emancypacji. Agitatorką zmian jest Maestria, nauczycielka pochodząca z Lutecji (dzisiejszego Paryża). Jej przybycie do osady Galów wprowadza niemałe zamieszanie. Kakofoniks traci pracę, Obeliks trafia do szkoły, a Asteriks dopuszcza się rękoczynów... W końcu wszyscy mężczyźni, nie mogąc znieść rosnących wpływów Maestrii, opuszczają wioskę. Rzymianie na to właśnie czekali! Zamierzają wreszcie pokonać nieugiętych Galów.