Wersja dla osób niedowidzących
Michał Lipka
-
TAK POWINNO SIĘ WYDAWAĆ KLASYKĘ
Chyba nikt, kto przeczytał choć jedno dzieło Ursuli K. Le Guin, nie ma najmniejszych wątpliwości, że to jedna z najwybitniejszych autorek literatury z gatunku szeroko pojmowanej fantastyki w dziejach. Dlatego też zbiorcze wydania jej prac, które od kilku lat ukazują się na polskim rynku dzięki staraniom wydawnictwa Prószyński są nie lada gratką i to nie tylko dla miłośników tego typu dzieł. Bo twórczość amerykańskiej autorki (co warto nadmienić, o polskich korzeniach – jej pradziadek wyjechał z Polski po powstaniu styczniowym) to kawał dobrej literatury, potrafiącej zadowolić każdego – i każdego także skłonić do zastanowienia.
Treść tego zbioru jest łatwa do określenia i trudna zarazem. Łatwa ogółem, w szczegółach bardziej skomplikowana, bo wymagająca zagłębienia się w szczegóły. Pozwólcie jednak, że zostawię je do odkrycia Wam. Jedyne co musicie wiedzieć, to fakt, że czaka tu na Was niezwykłość różnych światów. Popis wyobraźni w ich kreowaniu, odkrywanie nieznanego i przede wszystkim człowiek – wrzucony w sam środek pędzących wydarzeń.
Jaka powinna być dobra fantastyka – to istotne pytanie, tym bardziej, że w ostatnich latach wartość tego (i nie tylko) literackiego gatunku została najpierw rozmyta, a potem niemal zupełnie zatracona. Rynek księgarski zalewają setki książek SF i fantasy, z których 99% jest nic nie warta, a te nieliczne perełki ciężko jest wygrzebać z błota, jakie tworzy cała reszta. Współczesny przepis na sukces jest prosty: ma być lekko, szybko, bez zbyt złożonych postaci i nieszczególnie mądrze, bo na hasło „ambitna książka” przeciętny, mainstreamowy czytelnik reaguje jeśli nie wstrętem, to mocną niechęcią. Przepis na dobrą fantastykę jest jednak inny: zaangażowana treść, nietuzinkowe pomysły, psychologicznie frapujący bohaterowie, odpowiedni ciężar, połączony z autentycznie urzekającymi wizjami, i satysfakcjonujący, krwisty styl.
I to wszystko oferują historie Ursuli K. Le Guin (nie tylko te zebrane w tym konkretnym tomie). „Wracać wciąż do domu" to świetnie napisane, poruszające wyobraźnię, umysł (a to nie jedno i to samo) i serce teksty, które zarówno czyta się jednym tchem, jak i smakuje powoli. Kreowani przez autorkę bohaterowie nie są płaskimi, prostymi postaciami – to ludzie z krwi i kości, choć uchwyceni na papierze za pomocą słów. Podobnie jest ze światami i wszelkiej maści wytworami wyobraźni. Mechanika tych pierwszych jest bowiem znakomicie rozpisana, a w drugim przypadku mamy do czynienia z rzeczami przekonującymi, realnymi i autentycznie fascynującymi.
Ale nie bez znaczenie jest też samo wydanie, bo zbiorcze tomy w twardej oprawie robią wielkie wrażenie i są idealnym uzupełnieniem treści. Pięknie prezentują się na półce, przykuwają wzrok, a edytorsko prezentują naprawdę wysoki poziom. Całość wypada po prostu satysfakcjonująco, a patrząc na ten tom trudno nie dojść do wniosku, że tak powinno się wydawać klasykę.
W skrócie: warto sięgnąć po tę książkę. I to jeszcze jak. Polecam zatem bardzo gorąco.
