Patience

Patience (spokój) to imię dziewczyny, która nigdy się nie uśmiecha, bohaterki najnowszej powieści graficznej jednego z bardziej uznanych współczesnych twórców komiksów Daniela Clowesa. Rzecz to kapitalna pod każdym względem i zadowolić może naprawdę spore grono wymagających literackich konsumentów. Przede wszystkim nie powinni być zawiedzeni fani komiksu, ponieważ wydawnictwo to stoi na naprawdę wysokim poziomie, historia opowiedziana jest sprawnie, nieraz zaskakuje, rysunki noszą piętno autorskiej oryginalności i mimo, że nie odbiegają znacząco od realizmu w rysunku postaci i otoczenia, to często zaskakuje zgrabna umowność czy brawurowe posługiwanie się symbolami. Zwłaszcza gdy chodzi o szybkie i sugestywne zarysowanie zmieniających się dość często dekoracji historycznych. Tutaj powinni łatwo odnaleźć się fani kultowej serii „Powrót do przeszłości", bo jazda między dekadami jest równie brawurowa, co w filmach Zemeckisa. Główna różnica leży w tonacji, bo jeśli podczas seansu filmu o perypetiach Marty'ego McFly zrywaliśmy boki ze śmiechu, podczas lektury dzieła Clowesa, czujemy raczej gniew i smutek, jakimi emanują tytułowa bohaterka i rozpaczliwie pragnący jej pomóc chłopak. Zadowoleni z lektury będą także ci, którzy uwielbiają nurzać się w mrocznych historiach kryminalnych, w rodzaju tych najbardziej klasycznych, czyli kręcących się wokół kwestii „kto zabił". Clowes dodaje jeszcze cały szereg innych, szalenie egzystencjalnych pytań zahaczających o typowe lęki współczesnego człowieka, ale też wykraczających poza sztampę i banał w rodzaju, „czy gdybyś mógł, cofnąć się w czasie, czy zabiłbyś matkę Hitlera". Znamy? Oczywiście, kłaniają się dzieła w rodzaju „Terminatora", z tą jednak różnicą, że otoczka science fiction jest tylko jednym z fabularnych pomysłów, rodzajem formalnej konwencji, która służy autorowi do przeprowadzenia swojej socjologicznej w duchu rozprawy. Ten komiks bowiem niepokoi, wzburza i drażni wrażliwość czytelnika, każe mu zmierzyć się z pytaniami, na które nie ma łatwych odpowiedzi i których nie można uniknąć. Dlatego zdecydowanie bardziej do utworu tego pasuje określenie powieść graficzna, i bynajmniej nie chodzi tylko o jego sporą objętość (prawie 200 stron).
Kim jest autor tego wyjątkowego dzieła? Oczywiście nie trzeba go przedstawiać sympatykom tak zwanego komiksu niezależnego, ambitnego. Daniel Clowes studiował sztukę w Pratt Institute w Nowym Jorku, uważa jednak siebie za samouka. Jego pierwszą komiksową serią był „Lloyd Llewellyn" opublikowany w 1985 r. W jej siedmiu zeszytach odnaleźć można było wszystkie inspiracje Clowesa - filmy SF i horrory klasy B, super-bohaterowie, powieści kryminalne, magazyn Mad. Kolejną serią był słynny „Eightball", tworzony do dnia dzisiejszego od 15 lat. Na jej łamach pojawiały się odcinki, zebranych potem w albumy, komiksów „Like a Velvet Glove Cast in Iron", „Ghost World", „David Boring" (wszytkie trzy ukazały się w Polsce). W 2001 r. Clowes wspólnie z Terrym Zwigoffem zrealizowali filmową adaptację „Ghost World". Obraz uznany został jednym z najlepszych filmów roku i przyniósł autorom nominację do Złotego Globu i Oscara w kategorii „Najlepszy Scenariusz Adaptowany". Być może podobny los spotkać może „Patience", choć trudno oprzeć się wrażeniu, że już się to stało. I nie chodzi wcale o wrażenie deja vu, jakiego doświadczają bohaterowie komiksu na skutek skoków w czasie, które zaburzają nieco rzeczywistość. Najnowsze dzieło Clowesa zostało bowiem napisane i narysowane w tak perfekcyjny sposób, że trudno oprzeć się wrażeniu, iż ogląda się jego fabularną wersją.